Polski pracodawca a kobieta
Koszty i ryzyko związane z równouprawnieniem kobiet w miejscu pracy są zbyt wysokie nawet dla tych firm, które dostrzegają potencjalne korzyści płynące z równego traktowania – wynika z raportu Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Polscy pracodawcy pozytywnie oceniają rozwiązania mające prowadzić do wyrównywania szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy, jednak ta przychylność jest widoczna głównie na poziomie stwierdzeń. Deklarowany egalitaryzm w praktyce wypierany jest przez dbałość o własny interes, a zasady równouprawnienia trzymane są z dala od zarządzania firmą. Ostateczną ofiarą tego mechanizmu pada kobieta, którą część pracodawców ocenia przez pryzmat stereotypu, według którego rodzicielstwo utożsamiane jest z macierzyństwem, jako mniej dyspozycyjną i efektywną, natomiast generującą więcej kosztów.
Równość płci w miejscu pracy – perspektywa pracodawców
Pracodawcy podlegający badaniom w ramach projektu „Godzenie ról rodzinnych i zawodowych kobiet i mężczyzn” prowadzonego przez Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich pozytywnie oceniają tworzone przez siebie miejsca pracy. Zdecydowana większość deklaruje, że kobiety i mężczyźni są w firmie traktowani jednakowo i oceniani według takich samych kryteriów. Uważają się za pracodawców przyjaznych matkom z dziećmi, otwartych i elastycznych, dla których istotne jest tworzenie warunków pozwalających pracownikom godzić obowiązki zawodowe z życiem rodzinnym. Na poziomie deklaracji 55-60% firm zapewnia rozwiązania mające na celu ułatwienie godzenia ról, jak możliwość zatrudnienia w niepełnym wymiarze godzin czy robienie przerw na karmienie małego dziecka. Popularność innych rozwiązań nie jest już tak duża: możliwość pracy w domu zapewnia zaledwie 6-16% firm, a przez Internet jedynie 5-13%. Największą elastycznością w tej kwestii wykazują się małe prywatne firmy, natomiast najmniejszą – państwowe.
Większość badanych pracodawców, mimo świadomości dyskryminacji kobiet podwójnie obciążonych obowiązkami zawodowymi i domowymi uważa, że problem ten nie dotyczy ich instytucji. Własne firmy badani uznają albo za wystarczająco przyjazne pracownikom-rodzicom, albo zasłaniają się trudnościami we wprowadzaniu rozwiązań równouprawniających z powodu specyfiki branży lub zakresu obowiązków na konkretnych stanowiskach. W konsekwencji ze strony pracodawców brakuje zainteresowania rozwiązaniami, które mogłyby wspierać pracowników w godzeniu życia zawodowego i rodzinnego i budować konkurencyjność kobiet na rynku pracy.
Kobieta w pracy – perspektywa pracodawcy
Pracodawcy są świadomi problemów, z jakimi mierzą się pracownicy rodzice, przy czym ich szacunki w odniesieniu do kobiet są znacznie wyższe, niż w odniesieniu do mężczyzn. Choć opinia dotycząca godzenia ról rodzinnych i zawodowych jest dobra, to, jeśli już wskazuje się grupę bardziej obciążoną tego rodzaju problemami, jej większość stanowią kobiety. Dla porównania, jedynie 25% kobiet widzi negatywny wpływ godzenia ról zarówno na życie zawodowe jak i rodzinne, częściej wskazując na to ostatnie.
Jednocześnie dla pracodawcy kluczowe cechy wyznaczające wartość pracownika to jego zaangażowanie w pracę, doświadczenie zawodowe oraz dyspozycyjność. Na poziomie deklaracji mniejsze znaczenie ma wiek, płeć, sytuacja rodzinna czy też fakt posiadania dzieci. Przy braku rozwiązań umożliwiających godzenie ról to kobiety, z uwagi na macierzyństwo, często nie mają możliwości spełnienia warunku dyspozycyjności i zaangażowania, a urlopy wychowawcze postrzegane są przez społeczeństwo jako rysa na ich doświadczeniu zawodowym. W konsekwencji, choć w opinii pracodawcy kobieta i mężczyzna są równoważnymi pracownikami, to w praktyce nie są traktowani jednakowo. Pracodawcy nie mają uprzedzeń i nie różnicują pracowników ze względu na płeć - to rynek wymusza na nich takie zachowania. Podwójnie obciążona zawodowo i rodzinnie kobieta nie ma szans spełnić wysokich wymagań pracodawcy, dotyczących dyspozycyjności i zaangażowania w obowiązki. Pracodawcy dyskryminują kobiety w zasadzie nieświadomie. Nie jest to działanie celowe – po prostu zwycięża troska o dobro firmy i jej rozwój. Ich zdaniem z punktu widzenia interesu przedsiębiorstwa zatrudnienie kobiety jest obarczone większym ryzykiem i generuje wyższe koszty.
Z drugiej strony w badaniach ankietowych przeprowadzonych na potrzeby projektu „Godzenie ról rodzinnych i zawodowych kobiet i mężczyzn” pracodawcy deklarowali pełną świadomość korzyści, jakie ich przedsiębiorstwo mogłoby odnieść dzięki rozwiązaniom równouprawniającym, ułatwiającym godzenie ról, choć utożsamiali je głównie z udogodnieniami dla kobiet. Jako jedną z największych zalet takich rozwiązań wskazywali pozytywne motywowanie kobiet, a co za tym idzie efektywne wykorzystanie czasu pracy. Potencjalne ryzyko widzieli jednak w niskiej dyspozycyjności, urlopach macierzyńskich czy zwolnieniach na dzieci, a w konsekwencji problemach z organizacją pracy. Nie bez znaczenia wydaje się także obszar relacji w środowisku pracy. Pracodawcy obawiają się, że elastyczne zatrudnienie niektórych pracowników, mające ułatwić im godzenie ról, może być negatywnie oceniane przez resztę zespołu, bądź mylone z uprzywilejowaniem, przez co stanie się źródłem konfliktów. Ponadto wskazywano problem potencjalnego podwyższenia kosztów zatrudnienia.
Wśród beneficjentów rozwiązań równouprawniających najczęściej wymienia się pracowników. Aż 36% pracodawców jest zdania, że elastyczne formy zatrudnienia, które mogłyby zwiększyć konkurencyjność kobiet na rynku pracy, przynoszą firmie więcej strat niż korzyści. To przekonanie, a także stereotypowe postrzeganie roli kobiety w domu i w pracy oraz rozdzielności życia rodzinnego i zawodowego sprawiają, że pracodawca nie dostrzega bezpośredniego pozytywnego wpływu równouprawnienia na rozwój firmy. Tymczasem sprawiedliwe traktowanie zatrudnionych to dla pracodawcy czysty zysk w postaci zmotywowanego i zadowolonego pracownika. Badanie pokazują, że pracownik, który wykonuje powierzone obowiązki w poczuciu bezpieczeństwa swojego i rodziny, staje się bardziej lojalny i efektywniej wykorzystuje godziny spędzone w pracy – podkreśla dr Elwira Gross-Gołacka, Dyrektor Departamentu Analiz Ekonomicznych i Prognoz w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.
Najczęściej zadawane pytania
Podobne artykuły:
Wersja do druku
Szukaj
Co zrobić z jabłek?
Jabłka to niezwykle wszechstronny owoc, który można wykorzystać do przygotowania różnorodnych przetworów, cieszących podniebienie prze
Śluz ślimaka niezwykły składnik koreańskich kosmetyków
Koreańska pielęgnacja skóry od lat fascynuje miłośników beauty na całym świecie. Innowacyjne formuły, niestandardowe składniki i obietnica promiennej
Wyposażenie lodziarni – jak wybrać odpowiednie urządzenia do przechowywania i prezentacji lodów?
Prowadzenie lodziarni to nie tylko praca nad doskonaleniem receptury lodów, ale także umiejętność doboru wyposażenia, które zapewni idealne w
Jak wybrać baterię wannową oraz deszczownicę?
Dzięki bogatemu asortymentowi wyposażenia łazienek możemy dziś stworzyć funkcjonalną przestrzeń. Pomagają nam w tym nowoczesne i eleganckie baterie wan
Anti-aging w tandemie Duety składników dla jesiennego odmłodzenia
Anti-aging to jeden z priorytetów jesieni. Nasza skóra wciąż odczuwa konsekwencje letnich szaleństw, a już na horyzoncie pojawiają się Świ