Ergonomia w pracy biurowej

Wiele osób uważa pracę biurową za lekką, przyjemną i przede wszystkim – bezkontuzyjną. Faktem jest, że w żadnym stopniu nie można jej porównać z pracą fizyczną. Jednak schorzenia wywoływane przez samo siedzenie przy biurku nazywane są już plagą XXI wieku. Na tzw. „chorobę biurową” cierpi ponad 70%  ludzi na całym świecie. Najczęstszymi dolegliwościami są bóle głowy, pleców i kręgosłupa, cieśń nadgarstka oraz zapalenie spojówek. Wszystkie wynikają z jednej przyczyny – nieprawidłowej ergonomii miejsca pracy.  

- Ergonomiczne miejsce pracy to takie, w którym  przestrzeń robocza dostosowana jest do osoby, która w niej przebywa – mówi prof. dr Erich Schmidt, specjalista ds. ortopedii producenta mebli Moll – W takim miejscu człowiek powinien mieć zapewnioną swobodę poruszania się oraz optymalne rozmieszczenie używanych przez niego przedmiotów - dodaje. Prócz doboru odpowiedniego sprzętu i mebli ważne jest także zachowanie prawidłowej postawy. Wszystkie te czynniki mogą przełożyć się na poprawę efektywności pracy i lepsze samopoczucie.

Siedź, pracuj, odpoczywaj

Większość zasad ergonomii odnosi się do najbliższej przestrzeni pracy, którą zazwyczaj  jest biurko. Znajdujące się na nim elementy, zwłaszcza te najczęściej używane, powinny być rozmieszczone tak, byśmy mogli dosięgnąć ich rękami. Monitor komputera stawiamy w zasięgu wzroku, najlepiej jest więc postawić go na dodatkowej nakładce. Żadna z czynności wykonywanych przy biurku nie  może wymuszać przyjęcia nienaturalnej, obciążającej kręgosłup pozycji. Dlatego ważne jest, aby dostosować wysokość biurka i nachylenie blatu do indywidualnych wymiarów jego użytkownika. - Biurka z regulacją wysokości i kąta nachylenia blatu przyczyniają się do zachowania właściwej postawy całego ciała – mówi  prof. dr Erich Schmidt, specjalista ds. ortopedii – Dzięki takim rozwiązaniom biurko można dostosować do budowy ciała każdej osoby, zapewniając przy tym komfortowe warunki pracy – dodaje.

W ergonomicznym zestawie biurkowym powinno znaleźć się jeszcze miejsce na wygodne, obrotowe krzesło. Najlepiej jeśli będzie ono miało zarówno regulowane oparcie jak i siedzisko, co zagwarantuje optymalne podparcie odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Krzesło idealnie dopasowane do jego użytkownika pomoże uniknąć negatywnych skutków długiego siedzenia w jednej pozycji – bólu pleców, szyi i karku. Jest komfortem, o który powinniśmy zabiegać, bo pozytywnie wpływa na nasze zdrowie i efektywność pracy.

Światło w dobrym klimacie

Istotnymi elementami ergonomii miejsca pracy są mikroklimat pomieszczenia i oświetlenie. Regularne wietrzenie i odpowiednia temperatura w biurze przekłada się na lepsze samopoczucie osób w nim przebywających. Najlepiej pracuje się w temp. 19-22 stopni przy ok. 40-procentowej wilgotności powietrza.  Zimą można dodatkowo korzystać z nawilżacza powietrza. Jednak według wielu uczonych największy wpływ na organizm człowieka ma światło, które pobudza i wprawia w dobry nastrój. Najlepsze jest oczywiście to naturalne. W ciągu dnia, zwłaszcza rano i wieczorem wskazane jest wspomagać się światłem sztucznym – miejscowym i ogólnym. Zgodnie z zasadami ergonomii powinno ono padać przede wszystkim na pole optymalnego widzenia, czyli przestrzeń, w której znajdują się najczęściej obserwowane przedmioty – klawiatura, monitor komputera lub dokumenty. W tym przypadku najlepiej sprawdzi się regulowana lampa biurkowa.

Przerwa dla zdrowia

Znaną wszystkim zasadę „ruch to zdrowie” warto wpisać do codziennego grafiku pracy. Po każdej przepracowanej godzinie można zrobić sobie krótką przerwę i przeznaczyć ją na proste ćwiczenia rozluźniające i oddechowe, np.:

- ból ramion i szyi zniwelujemy, wykonując naprzemienne obroty głową – w lewo, w prawo, w przód i w tył; w ten sposób można ćwiczyć zarówno na siedząco, jak i stojąco
- wykonując kilka przysiadów szybko rozruszamy zastygnięte mięśnie i stawy oraz pobudzimy krążenie
- tzw. „koszyczek” przyniesie ulgę zmęczonym nadgarstkom; jest to jedno z prostszych ćwiczeń, które można wykonywać nawet w trakcie pracy – wystarczy spleść palce dłoni, wykonując przy tym krążenia rąk w obie strony
- wskazane jest też wiercenie się na krześle – dzięki temu stawy i kręgosłup są w ciągłym ruchu

Proste ćwiczenia odprężające powinno wykonywać się kilka razy dziennie. Naszym organizmom zapewnią one prawidłowe ukrwienie, uczucie relaksu i co ważniejsze – zapobiegną powstawaniu uciążliwych schorzeń.

Zasady utrzymania właściwej postawy

- oprzyj lekko przedramiona na biurku  lub poręczach krzesła
- plecy oprzyj o oparcie krzesła
- trzymaj głowę prosto, nie wyginaj szyi
- ustaw głębokość siedzenia tak, by uda nie stykały się z brzegiem siedziska
- stopy trzymaj swobodnie i płasko na podłodze lub podnóżku
- nogi ugnij w kolanach pod kątem prostym; jednocześnie zapewnij im wystarczająco dużą ilość miejsca