Jesteś tym, co jesz, czyli kilka słów o diecie wegetariańskiej

Wegetarianizm wywodzi się z Indii jak także niezależnie od tego z greckiego kręgu kulturowego (Wschodni obszar Morza Śródziemnego, południowe Włochy). W obu tych regionach od początku był integralną częścią religijno-filozoficznego systemu wierzeń. Nie udało się jak dotąd udowodnić, że wegetarianizm był powszechny u jakiegokolwiek innego narodu na tak wielką skalę. Moda na dietę wegetariańską znacznie zyskała na znaczeniu pod koniec XIX wieku, głównie ze względu na to, że to utworzono liczne stowarzyszenia wegetariańskie, a w 1908 roku powstała nawet Międzynarodowa Unia Wegetariańska.1 października ostatecznie ustanowiono Międzynarodowym Dniem Wegetarianizmu, a 11 stycznia swój dzień obchodzą wegetarianie.

Zdaniem dietetyków Polacy nie odżywiają się dobrze. Zajadamy się mięsem, a zbyt małą wagę przykładamy do zdrowych warzyw. Ponadto w naszej codziennej diecie brakuje urozmaicenia. Specjaliści ds. żywienia nierzadko załamują ręce, gdy wspominają o polskich nawykach kulinarnych.- Skład typowego polskiego obiadu to głównie mięso, przeważnie smażone, co, nie czarujmy się, nie jest niczym dobrym dla naszego zdrowia – mówi Robert Muzyczka, Szef Kuchni „Dworu Korona Karkonoszy”. – W prawidłowej diecie chodzi o właściwe proporcje składników posiłku oraz o ich różnorodność.

Dieta wegetariańska w dalszym ciągu nie cieszy się jeszcze w Polsce dużym powodzeniem, mimo że z upływem lat zaczyna się to z wolna zmieniać. Wegetarianizm może być praktykowany z przyczyn ideologicznych czy etycznych, jednak przede wszystkim - zdrowotnych. Jaroszami są bardzo często ludzie, którzy z zasady i z przekonania świadomie dbają o zdrowe odżywianie. Wychodzą z założenia: „Jesteś tym, co jesz”.

Jest kilka odmian diety jarskiej. Najbardziej rozpowszechnioną jest laktoowowegetarianizm. Zwolennicy tej opcji rezygnując ze spożywania mięsa zwierząt i ryb, jedzą jednak produkty pochodzące od zwierząt (m.in. mleko, jaja, również miód).

Inne odmiany wegetarianizmu to laktowegetarianizm (mogą pić mleko i jeść przetwory mleczne) i owowegetarianizm (mogą jeść jaja, nie mogą pić mleka i przetworów mlecznych), które dopuszczają do spożycia jedynie część produktów odzwierzęcych, przy czym zarówno laktowegetarianie, jak i owowegetarianie nie mają prawa żywić się mięsem bądź rybami.

---

Osoby, które poprzestają wyłącznie na warzywach i owocach, określa się mianem wegan, lub tzw. „ścisłych wegetarian”. Najrzadziej praktykowane są skrajne nurty wegetarianizmu, takie jak witarianizm (dopuszcza tylko świeże, surowe warzywa i owoce) oraz frutarianizm (toleruje jedynie owoce, które same spadną z drzewa). - Można jednak mniemać, że wszystkich wegetarian łączy jedna cecha przewodnia, są oni świadomi tego, co jedzą, a ich wybory są przemyślane. Tej cechy nie posiada niestety większość Polaków – zauważa Joanna Szymczak, Wiceprezes Zarządu SEKO S.A.

Wegetarianizm a zdrowie

Badania prowadzone na wielką skalę w USA i w Wielkiej Brytanii wykazują znaczące różnice między wegetarianami, a przeciętnymi, mięsożernymi konsumentami. Jarosze na ogół posiadają lepszy wskaźnik BMI (ang. body mass index), niższy poziom cholesterolu, niższe ciśnienie krwi oraz chorują rzadziej na miażdżycę, osteoporozę, cukrzycę, niektóre nowotwory oraz są mniej narażeni na zawał serca. Badania „Niemieckiego Centrum Leczenia Nowotworów” wykazują znaczącą różnicę o 21 lat w długości życia, oczywiście na korzyść wegetarian.

Co ciekawe, naukowcy nie odkryli różnic między wegetarianami, a ludźmi jedzącymi mięso od czasu do czasu. Jest to dobra wiadomość dla wszystkich przywiązanych do swoich nawyków, ponieważ nie trzeba z nich rezygnować, wystarczy je tylko ograniczyć!


Sałatka jarzynowa po węgiersku

Składniki:

4 średnie ziemniaki
2 marchewki
½ selera
1 mały słoiczek papryki konserwowej czerwonej
1 puszka fasolki białej lub czerwonej
4-5 pomidorów suszonych z oliwy
1 pęczek szczypiorku
3 łyżki majonezu
3 łyżki koncentratu pomidorowego
1 łyżka śmietany kwaśnej
sól, papryka chili do smaku

Wykonanie:

Ziemniaki, marchewki i seler dokładnie umyć, ugotować do miękkości, wystudzić i pokroić w średnią kostkę. Paprykę konserwową i pomidory suszone pokroić w paski. Fasolę odcedzić, przepłukać wodą i tak przygotowane składniki połączyć. Doprawić do smaku solą i papryką chili. Majonez, koncentrat pomidorowy i śmietanę razem połączyć i dodać do wszystkich warzyw. Całość dokładnie wymieszać, przełożyć do czystej miseczki i posypać pokrojonym szczypiorem.