Postaw na wasz wspólny czas z dzieckiem
W dzisiejszym świecie życie niemal każdego rodzica przepełnione jest pogonią za „lepszym jutrem”. W natłoku obowiązków – tak zawodowych, jak
i domowych, nieustannym pośpiechu oraz chronicznym braku czasu, często zapominamy o rzeczach, które z perspektywy rodziny winny być na pierwszym miejscu.
Skupiając się na zapewnieniu jej członkom jak najlepszego bytu, zaniedbujemy ich najważniejsze potrzeby – poczucie bliskości, jedności i miłości. Zmęczeni po całym dniu pracy często zaniedbujemy własne pociechy, oferując im wyłącznie chwilę na przeczytanie bajki przed snem, niekiedy zaś także i ta chwila to dla nas już zbyt wiele. A przecież to właśnie my kształtujemy ich osobowość, to od nas rodziców zależy ich prawidłowy rozwój, zwłaszcza w przedziale wiekowym 6-12 lat! Dlatego też zweryfikujmy nasz codzienny grafik i zastanówmy się, dlaczego wspólny czas jest tak ważny…
Szóste urodziny w życiu dziecka to moment, w którym nasza pociecha powoli porzuca beztroską przedszkolną zabawę, aby już wkrótce zasiąść do szkolnych obowiązków. Rozwój dziecka w wieku 6-12 lat cechuje duża dynamika. To okres, w którym opanowuje ono czynności czytania i pisania, wchodzi w grupę rówieśniczą i próbuje znaleźć w niej swoje miejsce. W czasie tym dziecko nabywa zdolność logicznego myślenia, pozwalającego na przeprowadzenie wnioskowania o charakterze przyczynowo-skutkowym. Stopniowo doskonali także sprawności związane z używaniem pojęć abstrakcyjnych. Wraz ze wzrostem rozwoju poznawczego rozwinięciu ulega umiejętność analizowania i oceniania zdarzeń i sytuacji społecznych. Dotychczasowa aktywność dziecka, spontaniczna i pełna zabawy, zdominowana zostaje przez stałe zadania i obowiązki. Dziecko wchodzi w nową rolę społeczną – staje się uczniem.
Od chwili pójścia do szkoły zmienia się gruntownie codzienny tryb życia i zajęć. Obok czasu przeznaczonego na naukę dziecko musi mieć określoną ilość czasu na odpoczynek. Dlatego też, aby umożliwić mu prawidłowy rozwój, który zwłaszcza w tym okresie jest szczególnie silny, należy stworzyć odpowiednie ku temu warunki. Według pedagogów, dobrze wykorzystany czas wolny może być twórczym czynnikiem w kształtowaniu osobowości ludzkiej, zaś niewłaściwie wykorzystany
– czynnikiem destrukcyjnym.
– Największy wpływ na sposób organizowania czasu wolnego przez dzieci ma rodzina, a dokładniej wzorce, jakie w niej panują. To na rodzicach spoczywa bowiem obowiązek rozwijania u swoich pociech umiejętności wykorzystywania przerw wolnych od obowiązków. Wspólne przebywanie, gry i zabawy w gronie rodziny, spacery i rozmowy pozwalają nie tylko na wspaniałe i twórcze spędzenie popołudnia czy wieczoru, ale także pomagają dziecku wykształcić nawyk przyjemnego organizowania czasu wolnego. Niezwykle istotnym jest również wybieranie takich zajęć, które nie tylko pozwolą na miłą zabawę, ale też pozytywnie wpłyną na jego rozwój. Pomocnym może okazać się wybieranie do tego celu zabawek edukacyjnych, takich jak np. klocki, puzzle czy służące do projektowania mody miniaturowe manekiny krawieckie, które rozwijają wyobraźnię przestrzenną dziecka, jego zdolności manualne oraz umiejętność kreatywnego myślenia. – mówi Katarzyna Hamerlak, pedagog specjalny i psycholog dziecięcy, ekspert firmy Bandai, producenta Harumiki.
Im młodsze dziecko, tym większy wpływ mają na jego rozwój osoby dla dziecka znaczące oraz wzorce przez te osoby przekazywane. Dorośli przekazują młodszemu pokoleniu wskazówki dotyczące spędzania czasu wolnego nie tym, co mówią, ale głównie swoją postawą. Gdy rodzice cały dzień przebywają w pracy, nie znajdując czasu na odpoczynek ani zabawy czy rozmowy z dziećmi, to również same dzieci nie nauczą się, jak w prawidłowo planować czas pracy i czas wolny.
W rodzinach, gdzie dorośli większość czasu poświęcają na wspólne dyskusje, czytanie książek, gry, spacery, rozwijanie zdolności – istnieje większe prawdopodobieństwo, iż dziecko będzie widziało w takim działaniu więcej korzyści i będzie ten wzorzec powtarzało. Natomiast w rodzinach, gdzie każdy jej członek większość czasu spędza samotnie w swoim pokoju, lub pozornie wspólnie na oglądaniu telewizji – motywacja do zmiany stylu życia będzie mniejsza. Jak wynika z badań, większość dzieci w młodszym wieku szkolnym spędza czas wolny głównie przebywając w domu przed komputerem albo telewizorem – średnio są to 4 godziny, a w dni świąteczne nawet do 6 godzin dziennie. Podobne sprzęty są wspaniałymi wynalazkami, pozwalającymi na zwiększenie możliwości rozwojowych dzieci – m.in. przez łatwy dostęp do wielu informacji, jednak należy pamiętać, iż nie mogą one zajmować całego czasu wolnego oraz uniemożliwiać wykonywania innych zajęć. Nie zastąpią one zabaw sportowych rozwijających koordynację, równowagę i ogólną sprawność, a także przeżywania wrażeń zmysłowych płynących z kontaktu z otoczeniem, przyrodą oraz innymi osobami, które wpływają na rozwój doświadczenia oraz poszczególnych funkcji umysłowych. Dzieci oprócz zajęć dodatkowych w szkole czy poza nią muszą mieć czas na spotkania z rówieśnikami, grę w piłkę na podwórku, wyjście do zoo czy do kina – muszą czuć, że są dziećmi i spędzają swoje dzieciństwo na zajęciach odpowiednich do ich wieku. Wspaniale byłoby, gdyby te czynności mogły chociaż częściowo dzielić z rodzicami. Psychologowie coraz częściej zaznaczają, iż mniej liczy się ilość czasu spędzonego z dzieckiem aniżeli jej jakość. Czas wolny nie może ograniczać się tylko do pomocy w lekcjach czy domowych posiłków. Dla rodziców, którzy mają trudności z zorganizowaniem wspólnych chwil z dzieckiem z powodu zmęczenia czy braku sił, niezwykle pomocnym może być sporządzenie planu dnia. Jeżeli uda nam się wygospodarować kilka chwil, to sprawmy, aby czas ten stał się rodzinnym rytuałem. Dzieci szybko przyzwyczają się do stałych punktów dnia (np. wieczorne czytanie bajki) i szybciej docenią poświęcony im czas. Możemy wspólnie gotować, układać łamigłówki, składać modele. Wspólny czas to także świetna okazja do nauki poprzez inspirującą zabawę. W jej trakcie rodzice powinni zachęcać swoje pociechy do kreatywności np. dziewczynki z pewnością zachwyci możliwość samodzielnego wykonania biżuterii czy zaprojektowanie wymarzonej kreacji.
Rozmawiając o wspólnym spędzaniu wolnego czasu nie zdajemy sobie sprawy, że te chwile niewątpliwie niosą wiele korzyści również dla rodziców. Rodzic w zabawie ma okazję do kreowania sytuacji w taki sposób, aby przekazać dzieciom ważne dla nich wartości i postawy. To moment, w którym na chwilę przechodzi ze swojego świata do świata dziecka.
Czas spędzony z dzieckiem spowoduje więc, że dziecko będzie się lepiej rozwijało. Przy odrobinie starań i fantazji może być pożytkiem i radością dla całej rodziny – scalać ją, zbliżać do siebie, przez co dom kojarzony będzie z rodziną, a nie wyłącznie miejscem do spania.
...