O smaku kaszy gryczanej

Autor: Emilia Bolska


Kasza gryczana w polskiej kuchni od lat wykorzystywana jest jako dodatek do wielu potraw z mięs. Wytwarzana jest z gryki, podobnie jak kasza krakowska. Zawiera dużo białka, węglowodanów i składników mineralnych. Białka kaszy gryczanej są cenniejsze niż białka zbóż, a zbliżone wartością i strawnością do białek roślin strączkowych. Zawiera także witaminy B1 i PP oraz związki mineralne wapnia, żelaza, fosforu, potasu i magnezu.

W medycynie ludowej kasza gryczana ceniona była jako pokarm rozgrzewający i ograniczający zbyt obfite miesiączkowanie. Odwar z kaszy podawano również przy biegunkach. Kasza gryczana często stosowana jest jako dodatek do gorących dań zarówno mięsnych, jak i wegetariańskich. Może także stanowić pełnowartościowy posiłek, jeśli uzupełni się go sosem i surówkami.

Chociaż walory smakowe oraz właściwości prozdrowotne kaszy gryczanej bez wątpienia wynoszą ją ponad inne rodzaje zbóż, to bardzo rzadko myślimy o niej jako o alternatywie dla tradycyjnych składników dania obiadowego. Zapominamy o jej lekkostrawności, a zarazem wysokiej wartości odżywczej, znanej i docenianej już w neolicie. Na ten bowiem okres datuje się początki upraw gryki. Do Polski królowa kasz przybyła prawdopodobnie w XII wieku. Co ciekawe służyła naszym przodkom nie tylko jako pokarm, ale także w medycynie ludowej. Do dnia dzisiejszego jest to podstawowe zboże stosowane w produkcji chleba oraz wszelkiego rodzaju makaronów, które wzbogaca w składniki odżywcze, a szczególnie w łatwo przyswajalne białko.

Warto zastanowić się nad tym, czy nie zacząć coraz częściej popularnych ziemniaków zastępować właśnie kaszą gryczaną. Nasiona gryki zawierają od 10 do 16% białka, które jest cenniejsze niż białka innych zbóż, a swoimi właściwościami zbliżone wartością i strawnością do białek roślin strączkowych. Kasza gryczana polecana jest też kobietom w ciąży ze względu na wysoką zawartość kwasu foliowego. Pozytywnie wpływa na zaburzenia pracy jelit oraz układ krążenia, nie zawiera również glutenu.

Ugotowana na sypko, podawana z sosem pieczeniowym, zrazami i ogórkami małosolnymi kasza gryczana staje się pełnowartościowym posiłkiem i ciekawą alternatywą dla popularnego schabowego z ziemniakami. Możemy urozmaicić ją innymi ciekawostkami kulinarnymi ze Wschodu czy też Południa, np. różnorakimi surówkami lub sosami, żeby stała się daniem egzotycznym i wyrafinowanym. Jeśli mamy mało czasu, możemy sięgnąć po kaszę gryczaną, która jest już z warzywami np. Fit`s firmy Konpack. Po ugotowaniu jest ona od razu gotowa do spożycia. Duże kawałki zasuszonych zaraz po zbiorach jarzyn (marchwi, pasternaka, pora, pietruszki, cebuli, selera) idealnie komponują się z aromatycznymi ziarnami ugotowanej na sypko kaszy i mogą stanowić zarówno danie obiadowe, jak i gotowy farsz do gołąbków, zrazów itp.

Przepis na Zapiekankę z kaszy gryczanej:

Składniki:
2 torebki kaszy gryczanej z warzywami,
0,3 kg pieczarek,
0,5 kg mięsa mielonego,
2 cebule,
100 g jogurtu naturalnego,
2 łyżki ketchupu,
sól, pieprz,
ser żółty

Sposób przygotowania:

Kaszę z warzywami ugotować według sposobu przygotowania podanego na opakowaniu. Do naczynia wsypać kaszę, dodać usmażone mięso mielone wraz z drobno pokrojoną cebulą, oraz pieczarki. Odpowiednio przyprawić. Wierzch polać jogurtem wymieszanym z ketchupem i posypać startym serem. Zapiec w temperaturze 180oC.


...