Żółtaczka jest wszędzie
Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW typu A), potocznie zwane żółtaczką pokarmową lub chorobą brudnych rąk, jest ostrą chorobą zakaźną szerzącą się drogą pokarmową. Do zachorowania może dojść poprzez spożycie zakażonej wirusem wody pitnej lub mytej w niej żywności. Może do niego dojść również poprzez bliski kontakt z osobą zakażoną, u której choroba przebiega bez- lub skąpo objawowo i która nie jest świadoma infekcji. W naszym kraju w 2007 roku zgłoszono do władz sanitarnych 42 przypadki zachorowań na WZW typu A, w 2008 już 209, a do końca roku 2009 zarejestrowano aż 651 zachorowań. Stanowi to wzrost zachorowań aż o 311 proc.
Powodzianie szczególnie zagrożeni
Woda jest dla każdego człowieka niezbędna do życia, ale może też być niezwykle niebezpieczna. W tym roku szczególnie dotkliwie przekonaliśmy się, że groźna jest zwłaszcza ta płynąca w rzekach. Woda z obszarów zalanych w czasie tegorocznych powodzi opada, ale dla mieszkańców zalanych terenów nie oznacza to końca kłopotów. Korzystanie ze skażonych różnymi patogenami ujęć wody oraz spożywanie nieprawidłowo przechowywanej żywności może doprowadzić do epidemii wielu chorób zakaźnych, szerzących się przede wszystkim drogą pokarmową.
Zalane domy, zniszczone pola, stracony dobytek całego życia to niestety nie wszystko. Płynąca woda zalewa oczyszczalnie ścieków, szamba, studnie, wodociągi i cmentarze. Woda przenosi drobnoustroje, wirusy, bakterie które już po ustąpieniu powodzi, mogą przetrwać kilka tygodni w wilgotnych pomieszczeniach czy nawet w ziemi. Dokładne mycie rąk chroni przed wieloma chorobami, ale na terenach popowodziowych dostęp do nieskażonej wody jest utrudniony. Dlatego w czasie powodzi i w okresie popowodziowym często występują epidemie chorób zakaźnych takich jak: dur brzuszny, czerwonka, czy wirusowe zapalenie wątroby typu A, które przed powodzią występowały się na danym obszarze sporadycznie.
Specjaliści alarmują, że jedną z najpoważniejszych konsekwencji powodzi mogą być choroby zakaźne, dlatego zachęcają do szczepień ochronnych. W razie zachorowania, objawiającego się gorączką, wymiotami, biegunką czy bólami brzucha, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, mogą to być pierwsze objawy choroby zakaźnej.
Kiedy zaczyna się rok szkolny
Coraz częściej na jesieni pamiętamy o szczepieniu przeciwko grypie sezonowej, ale we wrześniu, kiedy dzieci idą do szkoły czy przedszkola, warto pomyśleć również o zabezpieczeniu ich przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby. W Polsce u ponad 93 proc. dzieci do 15-go roku życia i 70 proc. osób w wieku 20-25 lat, nie ma przeciwciał chroniących przed wirusowym zapaleniem wątroby typu A, a w grupie tej zachorowalność jest najwyższa. Do zachorowań najczęściej dochodzi w dużych skupiskach, takich jak żłobki, przedszkola i szkoły.
Każdy jest w grupie ryzyka, wystarczy jedna kropla
Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW typu B), z powodu którego w Polsce cierpi około 380-500 tys. chorych jest nie mniej groźne. Wirus zapalenia wątroby typu B jest 100 razy bardziej zakaźny niż wirus HIV, dla porównania liczba zakażonych wirusem HIV nie przekracza w Polsce 11 tys. Mimo coraz większej świadomości społeczeństwa, w naszym kraju co roku notuje się ok. 1,5 tys. nowych zachorowań na WZW typu B.
-=-
W grupie ryzyka jest każdy, kto dotąd się nie zaszczepił. Do zakażenia dochodzi w wyniku kontaktu z zakażoną krwią, kiedy naruszona jest ciągłość skóry (m.in. poprzez iniekcje, dializy, zabiegi stomatologiczne). W Polsce do ponad połowy zakażeń wirusem zapalenia wątroby typu B dochodzi w placówkach służby zdrowia. Wystarczy zaledwie kropla krwi, aby doszło do zakażenia. Dlatego zagrożenie mogą stanowić również zabiegi w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych, gabinetach stomatologicznych czy salonach tatuażu dokonywane niesterylnym sprzętem. Zakażenie może się szerzyć również przez kontakty seksualne.
Zaszczepiony – bezpieczny
Dzięki szczepieniom ochronnym udało się wyeliminować wiele chorób, które jeszcze niedawno były śmiertelne. Dzisiaj dzięki wciąż rozwijającej się medycynie i dostępnej profilaktyce możemy zapobiegać wielu chorobom, w tym wirusowemu zapaleniu wątroby.
Punkty szczepień oferują szczepionkę skojarzoną, uodparniającą przeciwko obu typom wirusa (zaleca się podanie 3 dawek szczepionki – drugą dawkę po miesiącu od szczepienia, a trzecią po 6. miesiącach od pierwszego szczepienia) oraz szczepionki monowalentne: przeciwko WZW A (zaleca się podanie 2 dawek szczepionki, drugą dawkę najlepiej pomiędzy 6. a 12. miesiącem od pierwszego szczepienia) i WZW B w standardowym schemacie szczepienia: 0, 1, 6 miesięcy.
Nie zapomnij o ostatniej dawce
Ideą „Żółtego Tygodnia” jest uświadamianie zagrożeń zdrowotnych związanych z wirusowym zapaleniem wątroby typu A i typu B oraz popularyzacja szczepień ochronnych. W okresie od 27 września do 8 października punkty szczepień będą prowadziły działania w ramach XXI edycji akcji „Żółty Tydzień”. W czasie jej trwania można skorzystać z możliwości zaszczepienia się przeciw WZW typu A i WZW typu B w korzystnej cenie. Adresy punktów szczepień uczestniczących w akcji można znaleźć na stronach www.zoltytydzien.pl i www.szczepienia.pl. Warto skontaktować się wcześniej z wybranym punktem i umówić się na wizytę.
fot. Katarzyna Piwecka, fotografia rodzinna Poznań (www.katarzynapiwecka.pl)