Najnowsze metody diagnostyki onkologicznej, kardiologicznej i neurologicznej wkrótce dostępne dla pacjentów we Wrocławiu i Warszawie
Holding Euromedic International Polska, znany do tej pory z prowadzenia stacji dializ i centrów diagnostycznych w Polsce zamierza w tym roku otworzyć pierwsze prywatne ośrodki wyposażone w skanery PET-CT oraz cyklotron. Powstaną one we Wrocławiu i Warszawie.
PET-CT to najnowocześniejsze urządzenie umożliwiające wczesną diagnozę nowotworów, chorób układu sercowo-naczyniowego i ośrodkowego układu nerwowego. W przypadku nowotworów pomagają także określić skuteczność terapii, zidentyfikować ewentualne nawroty choroby.
Na czym polega innowacyjność badania? Jak działa PET-CT?
Urządzenie PET CT (pozytonowa tomografia emisyjna połączona z tomografią komputerową) pozwala na wykonanie szybko, bezboleśnie i bezpiecznie dokładnego badania całego ciała pacjenta. Badanie przy użyciu jakichkolwiek innych urządzeń (Tomografu Komputerowego - CT, Rezonansu Magnetycznego – MRI) nie daje możliwości postawienia tak kompleksowej diagnozy jak w przypadku PET- CT.
Przed badaniem pacjent przyjmuje w formie zastrzyku radiofarmaceutyk (zazwyczaj jest to glukoza związana z izotopem fluoru – związek bardzo szybko rozkładający się w organizmie, dzięki czemu badanie jest nieszkodliwe, a dawka promieniowania bezpieczna dla pacjenta), który wraz z krwią rozprowadzany jest po całym ciele. Dzięki zastosowaniu izotopów fluoru można obserwować, jakim zmianom podlega glukoza w organizmie. Ponieważ komórki chore przetwarzają glukozę inaczej niż zdrowe, dzięki urządzeniu PET-CT możliwe jest uwidocznienie i zlokalizowanie nieprawidłowości już na poziomie komórki lub grupy komórek, nawet, jeśli anatomicznie dany fragment narządu niczym nie różni się od otaczających tkanek.
Jaki obraz uzyskujemy z badania PET-CT?
Na zdjęciu z urządzenia CT – widać anatomiczną strukturę przebadanego narządu, porównując to do mapy Stanów Zjednoczonych można powiedzieć, że CT umożliwia zobaczenie konturów - siatki określającej granice stanów.
W badaniu PET to, co widzimy na monitorze jest odzwierciedleniem funkcji tkanek, np. po
podaniu glukozy znakowanej fluorem widzimy, które komórki ją wykorzystały i w jakiej ilości. Na tej podstawie możemy wyciągnąć wnioski dotyczące funkcji komórek lub narządów oraz wykryć nieprawidłowości jeszcze na poziomie metabolicznym, kiedy obraz anatomiczny jest prawidłowy. W porównaniu do ww. satelitarnej mapy pogody obraz z PET pokazuje obszary zachmurzenia (ale bez zilustrowania ich geograficznego położenia).
Po nałożeniu na siebie obu obrazów można zobaczyć, w którym miejscu, jakie nieprawidłowości występują. W odniesieniu do mapy urządzenie PET CT po naniesieniu obu obrazów pozwala na określenie pogody w poszczególnych stanach .
Zastosowanie badań
Onkologia
Wykorzystanie urządzeń typu PET-CT (pozytonowa tomografia emisyjna) umożliwia diagnozę nowotworów w ich najwcześniejszych stadiach, określenie rozległości guza oraz tego czy jest złośliwy, czy nie. Dzięki temu można zastosować skuteczną metodę leczenia, można także szybko określić skuteczność metody obecnie stosowanej oraz zidentyfikować wznowę choroby nowotworowej. W onkologii urządzenie to najczęściej wykorzystywane jest w przypadku: rak płuc, guzów mózgu, raka jelita grubego, chłoniaków, czerniaka, raka piersi, raka szyjki macicy; nowotworów: tkanki kostnej i mięśniowej, głowy i szyi.
Kardiologia
PET-CT wykorzystywany jest także w kardiologii. Urządzenie pozwala na określenie żywotności mięśnia sercowego, pomaga w dokładnym zaplanowaniu rodzaju terapii – farmakologicznej lub operacyjnej. Umożliwia także wykrycie choroby wieńcowej i określenie stopnia niedokrwienia serca.
Neurologia
PET-CT pozwala dokładnie określić aktywność metaboliczną poszczególnych ośrodków nerwowych oraz ocenić ich ukrwienie w mózgu. Na tej podstawie można wyciągnąć wnioski, co do funkcji danego obszaru oraz wykryć ewentualne zaburzenia. Dzięki analizie obrazu mózgu możliwe jest zdiagnozowanie choroby Alzheimera na około 13 miesięcy przed diagnozą opartą tylko na objawach klinicznych. Obraz jest również pomocny w doborze odpowiedniego leczenia. Niekiedy przyczyna demencji pozostaje nieznana. Wykonanie badania pozytonowego pozwoli stwierdzić czy jest ona skutkiem licznych zawałów mózgu czy początkiem choroby Parkinsona.
Standardy i rzeczywistość
W Europie Zachodniej badania diagnostyczne przy użyciu urządzeń PET-CT są standardem. W Polsce resort zdrowia ogłosił dwuletni plan w ramach, którego ma powstać sieć ośrodków wyposażonych w urządzenia typu PET-CT. Obecnie w Polsce działają dwa państwowe ośrodki tego typu: w Bydgoszczy i Gliwicach. Czas oczekiwania na badanie refundowane przez NFZ wynosi 16 tygodni.
Nowe Centra Medycyny Nuklearnej we Wrocławiu i Warszawie
Oprócz państwowych ośrodków powstają także prywatne. Jako pierwsza i jak na razie jedyna, otwarcie Centrów planuje Euromedic International Polska.
Oprócz (urządzeń) PET / CT dodatkowo zostanie zainstalowany w nich (w Warszawie) cyklotron, bardzo kosztowne urządzenie stosowane do produkcji radiofarmaceutyków - substancji podawanych pacjentom przed badaniem. Otwarcie ośrodka we Wrocławiu, mieszczącego się na terenie Akademii Medycznej planowane jest w marcu 2007r., natomiast w Warszawie w Wojskowym Instytucie Medycznym na drugą połowę roku 2007r. Przystosowanie obu ośrodków i wyposażenie ich w skanery PET/CT i cyklotron to koszt 60 mln złotych.