Z nadmiarem produktów w naszych kuchniach mamy do czynienia przede wszystkim po świętach – w związku z którymi przygotowujemy się do obfitych posiłków spożywanych w rodzinnym gronie. Istnieją jednak sposoby na zachowanie zasad polskiej gościnności bez marnowania pokarmu. Z badania przeprowadzonego w 2010 roku przez Instytut Millward Brown SMG KRC na zlecenie Federacji Polskich Banków Żywności wynika, że jedną z kluczowych przyczyn wyrzucania żywności jest niska świadomość skali jej marnowania oraz brak programów edukacyjnych. Wyniki tej samej analizy wykazują, że aż 74% polskiego społeczeństwa ma świadomość, że w Polsce marnuje się dużo żywności, a co trzeci Polak przyznaje, że zdarza mu się wyrzucać jedzenie.
Liczne badania oraz codzienna praktyka pokazują, że brakuje nam czasu oraz chęci, by należycie szanować żywność. Wyrzucając ją powinniśmy jednak pamiętać, że marnujemy nie tylko sam produkt, ale również wszelkie nakłady związane z jego produkcją i sprzedażą. Przyczyniamy się również do zanieczyszczania środowiska naturalnego – zwiększając odpady, a tym samym potęgując ich negatywne konsekwencje dla człowieka.
Problem jest olbrzymi tymczasem prostych pomysłów na wykorzystanie produktów czy gotowych potraw, które zalegają w naszych lodówkach jest bardzo wiele. Jeżeli po świętach zostanie nam bigos – można ugotować makaron łazanki, z kapusty z grzybami przygotować krokiety, z ciasta zrobić pyszne bajaderki, a wędlina jest doskonałym dodatkiem do pizzy, zapiekanki makaronowej lub ziemniaczanej, a także żurku. Racjonalne podejście do produktów żywieniowych powinniśmy zacząć już na etapie planowania potraw, a w dalszej kolejności – przygotowywania listy składników do ich przyrządzenia.
Przystępując do zakupów poprzedzających gotowanie:
1. Zrób listę potraw, które chcesz przygotować
2. Zaplanuj swoje zakupy w oparciu o listę posiłków
3. Zjedz coś zanim udasz się na zakupy – unikniesz efektu jedzenia oczami
4. Kupuj tylko tyle ile faktycznie jesteś w stanie zjeść
5. Zawsze sprawdzaj jakość kupowanych produktów i bierz pod uwagę ich termin ważności
6. Przechowuj żywność w odpowiednich warunkach określonych na opakowaniu (czas, temperatura, dostęp światła), by była jak najdłużej świeża
7. Przyrządzaj posiłki racjonalnie – wykorzystuj te same składniki do różnych dań
8. Zamiast wyrzucać produkty przydatne do spożycia – pomyśl do jakich potraw możesz je dodać
9. Wykorzystuj zamrażalnik!
10. A na koniec delektuj się smacznym posiłkiem!
O tym jak wiele można wyczarować ze składników, które mamy w naszych kuchniach decyduje tylko i wyłącznie nasza inwencja, a satysfakcja z pomysłowego wykorzystania naszych domowych zasobów przy oszczędności środków materialnych jest nieoceniona.
-=-
Oto przykłady przepisów z zastosowaniem składników z poświątecznych stołów:
Zapiekanka farmera (jajeczna) (4 porcje)
Składniki:
1 łyżeczka przyprawy do zup, sosów, sałatek
1 cebula
2 łyżki masła
1 papryka czerwona
250 g wędlin (boczek, kiełbasa, szynka)
6 jajek
3 bułki kajzerki
masło do posmarowania naczynia
pieprz
Sposób przygotowania:
Cebulę obrać, pokroić, zeszklić na maśle. Paprykę i wędliny pokroić w paseczki. Jajka wybić do miski, bułki pokroić w kostkę. Połączyć wszystkie składniki, doprawić przyprawą i pieprzem. Przełożyć do wysmarowanego naczynia do zapiekania. Zapiekać 30 minut w temp. 160°C.
Czas przygotowania: 10 minut
Czas oczekiwania: 30 minut
Wartość energetyczna:
Całość 1397 kcal
1 porcja ok. 349 kcal
Wykwintna sałatka z kurczakiem (4 porcje)
Składniki:
150 ml majonezu
1 mały jogurt naturalny
250 g pieczonego kurczaka (2 udka pieczone)
1 puszka ananasów
3 łodygi selera naciowego
100 g ciemnych winogron
1/2 puszki kukurydzy
2 łyżki posiekanego szczypiorku
sól, pieprz
Sposób przygotowania:
Sos: Majonez połączyć z jogurtem, doprawić solą i pieprzem.
Mięso i ananasy pokroić w kostkę. Seler oczyścić (obrać obieraczką od warzyw) i pokroić w cienkie plasterki. Winogrona przekroić na połowę i usunąć pestki.Wszystkie składniki sałatki wymieszać, doprawić solą i pieprzem. Połączyć z sosem majonezowym.
Czas przygotowania: 20 minut
Wartość energetyczna:
Całość 2285 kcal
1 porcja ok. 571 kcal
Zdaniem członków Rady Zarządzającej Programu Środowiskowego ONZ wyeliminowanie nieefektywności w procesie produkcji żywności i konsumpcji na świecie mogłoby zapewnić wystarczającą ilość jedzenia do nakarmienia populacji całego świata. Ponadto, ograniczenie zjawiska marnowania pokarmu powinno zagwarantować żywność dla spodziewanego przyrostu społecznego przez następne 40 lat. Od naszej postawy zależy zatem zdrowie i kondycja kolejnych pokoleń na całym świecie. Warto o tym pamiętać przy okazji każdego wyrzucanego produktu.