Jak wynika z badań MillwardBrown przeprowadzonych na zlecenie firmy Coca-Cola, tylko 36% Polaków docenia wagę problemu i wie, ile płynów dziennie należy wypijać. Niewielu z nas jest świadomych, że nawet lekkie odwodnienie (ok. 1% masy ciała) może negatywnie wpływać na nasze zdolności psychomotoryczne – obniżać samopoczucie, powodować bóle głowy, zmęczenie, a także pogorszenie koncentracji i pamięci.
Nie wiemy, ile płynów mamy przyjmować
Na pytanie o zalecane dzienne spożycie łącznie 65 % badanych Polaków nie wie lub podaje niewłaściwą ilość płynów. Poziom niewiedzy jest podobny zarówno u kobiet (64%) jak i u mężczyzn (65%). Tylko 36% badanych spożywa napoje zgodnie z normą. Przyczyną braku informacji na ten temat może być fakt, że wciąż nie doceniamy roli prawidłowego nawodnienia organizmu i jego wpływu na zdrowie i dobre samopoczucie. Płyny trzeba spożywać równomiernie w ciągu całego dnia i unikać jednorazowego spożywania ich dużych porcji – radzi prof. Ryszard Gellert, nefrolog, wybitny specjalista chorób wewnętrznych i medycyny rodzinnej z kliniki nefrologii CMKP, Szpitala Bielańskiego w Warszawie. Powszechnie wiadomo, że spożywanie zbyt małej ilości płynów sprzyja występowaniu zakażeń układu moczowego i napadów kamicy moczowej. Dla wielu osób nie jest jednak już tak oczywiste, że niedostatek wody w organizmie upośledza także trawienie pokarmów, procesy intelektualne, sprawność fizyczną, a nawet sprzyja starzeniu się skóry. Wiedzę o tych zagadnieniach pogłębiają i upowszechniają, między innymi, eksperci European Hydration Institute (Europejskiego Instytutu Nawodnienia).
Nie tylko woda nawadnia
W obiegowej opinii nawadnianie kojarzone jest głównie z piciem wody. Woda to napój, który wg Polaków najlepiej gasi pragnienie (63%) i nawadnia organizm (72%). Tymczasem udowodniono, że spożywanie różnych napojów w ramach zbilansowanej diety przyczynia się do lepszego nawodnienia organizmu, ponieważ chętniej sięgamy po to, co nam smakuje. Profesor Gellert podziela tę opinię: Woda stanowi 60% naszego ciała. Żeby procesy metaboliczne organizmu przebiegały prawidłowo, pokarmy stałe powinny być «rozcieńczone» co najmniej trzykrotnie większą ilością wody. Nie musi to być wyłącznie woda wodociągowa lub mineralna. Tak samo skuteczne są potrawy płynne – zupy, kompoty, kefiry, jogurty, a także herbata, kawa, napoje gazowane, a nawet piwo i wino. Sporo wody zawierają też niektóre owoce. -=-
Optymalne nawodnienie, czyli ile płynów wypijać
Woda jest głównym składnikiem napojów, które również mogą być źródłem nawodnienia organizmu, ponieważ w 85-95% składają się wody. Napoje pozwalają wprowadzić do diety różnorodność. Wg zaleceń Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), wydanych w 2010 roku i dotyczących dziennego spożycia wody, dorośli mężczyźni powinni pić przeciętnie 2,5 l płynów dziennie, a kobiety około 2 litrów. Powyższe wartości dotyczą umiarkowanych temperatur i przeciętnej aktywności fizycznej. Zalecane dzienne spożycie uwzględnia nie tylko czystą wodę, ale także napoje i wodę zawartą w pokarmie.
Zalecenia EFSA są różne dla różnych grup wiekowych i wynoszą odpowiednio:
• niemowlęta 0-6 miesięcy – 680 ml/dzień lub 100-190 ml/ kg/dzień (mleko matki/mleko modyfikowane),
• niemowlęta 6-12 miesięcy – 0,8-1,0 l/dzień (mleko matki/mleko modyfikowane oraz
odpowiednie pokarmy i napoje),
• dzieci 1-2 lata – 1,1-1,2 l/dzień,
• dzieci 2-3 lata – 1,3 l/dzień,
• dzieci 4-8 lat – 1,6 l/dzień,
• młodzież 9-13 lat – chłopcy 2,1 l/dzień, dziewczęta 1,9 l/dzień,
• młodzież 14-18 lat – chłopcy 2,5 l/dzień, dziewczęta 2,0 l/dzień,
• dorośli – mężczyźni 2,5 l/dzień, kobiety 2,0 l/dzień.
Warto wiedzieć, że źródłem wody w naszej diecie są także pokarmy stałe, które pokrywają ok. 20-30% zapotrzebowania na wodę, zaś 70-80% wody dostarczają naszemu organizmowi napoje – choć oczywiście proporcje te zależą od indywidualnej diety.