Europejskie sposoby wyrównujące szanse kobiet i mężczyzn na rynku pracy koncentrują się na rozwiązywaniu trudności w godzeniu ról zawodowych i rodzinnych. W zakres ich działań wchodzi wiele rozwiązań instytucjonalnych, takich jak zwiększenie dostępu do placówek opiekuńczych dla dzieci, ale też promowanie urlopów ojcowskich, rozwiązania w obrębie rynku pracy (szczególnie promowanie niestandardowych metod zatrudnienia i uelastycznienia godzin pracy), ułatwiające matkom utrzymanie zatrudnienia lub powrót do pracy po urlopie wychowawczym. Istotnym elementem tych działań są także kampanie promocyjne.
Zaopiekuj się dzieckiem, ja idę do pracy
Istotnym ułatwieniem w powrocie kobiet na rynek pracy jest zapewnienie dostępu do placówek opiekuńczych dla dzieci . Dobrym przykładem w ramach Unii Europejskiej może być Francja, która oferuje rodzicom rozbudowany system usług opiekuńczych dla dzieci w każdym wieku – jest to o tyle istotne, że zbyt małą uwagę przywiązuje się w Unii Europejskiej do zapewnienia opieki dzieciom w wieku wczesnoszkolnym. Od niemal dekady obowiązuje we Francji przepis wspomagający tworzenie placówek przyzakładowych poprzez umożliwienie odpisania od podatku dużej części kosztów związanych z utrzymaniem żłobka lub przedszkola. Dzieciom w wieku przedszkolnym oferowana jest opieka w publicznych przedszkolach, do których uczęszcza większość dzieci w wieku 3-4 lat. Francuskie szkoły podstawowe czynne są od poniedziałku do soboty w godzinach 9.00-17.00, co zmniejsza ryzyko pojawienia się konfliktu na linii dziecko-praca we wczesnym wieku szkolnym.
Ciekawe rozwiązania w zakresie opieki dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym wprowadziła Dania, koncentrując się na rozwoju świetlic przyszkolnych, płatnych w wysokości zależnej od dochodu rodziny. Świetlice te nie mają za zadanie jedynie zapewnienia bezpieczeństwa dzieciom, lecz także rozwijają je, pomagają w odrabianiu lekcji, współpracują ze szkołami, ośrodkami sportowymi i muzycznymi. W 2006 roku do takich ośrodków spędzania wolnego czasu uczęszczało ponad 80% dzieci w wieku 6-9 lat.
Urlop? Krótki, dobrze płatny
Pozytywny wpływ na aktywizację zawodową kobiet ma wprowadzenie krótkiego, lecz dobrze płatnego urlopu wychowawczego, który skutecznie chroni kobiety (bo to głównie one przebywają na urlopach wychowawczych) przed utratą kompetencji i kwalifikacji zawodowych. Nadmierne wydłużanie urlopów wychowawczych przy jednoczesnym obniżeniu świadczeń ma negatywny wpływ na późniejsze szanse zatrudnienia rodzica z uwagi na utratę kontaktu z rynkiem pracy i branża, a także przeterminowanie się kwalifikacji zawodowych w dobie intensywnych zmian, zwłaszcza technologicznych. Ciekawy system urlopów ma Szwecja: rodzice mogą dzielić się urlopem w wymiarze 16 miesięcy. Każdemu z rodziców przysługuje prawo do 2 miesięcy urlopu, którego nie można przenieść na partnera. Dodatkowo szwedzki rząd wprowadził oddzielne ulgi podatkowe dla rodzin, w których rodzice współdzielą obowiązki rodzinne i zawodowe na równi.
Praca? Elastyczna
Polityka czasu pracy w niektórych krajach unijnych może być źródłem dobrych praktyk z zakresu aktywizacji zawodowej kobiet. Holandia otwarcie zakazała dyskryminacji osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, wprowadzając do ustaw odpowiednie zapisy o płacy minimalnej, urlopach oraz radach zakładowych. Podobne przepisy wprowadzono w Niemczech. Według danych Eurostatu z 2009 roku zatrudnienie wynosi w Holandii i Niemczech odpowiednio 75,6% i 82% dla mężczyzn oraz 71,5% i 66% dla kobiet i stanowi jedno z najwyższych wśród krajów Unii Europejskiej.
Policy-mix
Najskuteczniejszym narzędziem w walce o wyrównywanie szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy wydaje się odpowiednia kombinacja działań, obejmująca zarówno zapewnienie szerokiego wachlarza usług opiekuńczych dla dzieci do wieku wczesnoszkolnego włącznie, uelastycznienie czasu pracy i form zatrudnienia przy jednoczesnym zachowaniu świadczeń zdrowotnych i socjalnych, wprowadzenie krótkich, dobrze opłacanych urlopów wychowawczych oraz możliwości ich wykorzystywania w kilku transzach, indywidualizacja urlopów (brak możliwości przenoszenia praw do urlopu na partnera), kończąc na szeroko zakrojonych kampaniach informujących o prawach kobiet i mężczyzn na rynku pracy, z naciskiem na obowiązki rodzicielskie obojga partnerów. Jednocześnie warto podkreślić, że wysoka stopa zatrudnienia kobiet nie musi iść w parze z niską dzietnością w danym kraju.