Owies jest dużo „młodszy stażem” niż jęczmień czy pszenica, ponieważ pojawił się kilka tysięcy lat później. Istnieje aż trzydzieści pięć gatunków owsa, z czego większość stanowią rośliny uprawne. Owies rosnący dziko występuje w Azji Środkowej i w basenie Morza Śródziemnego. W Polsce jedynym nieuprawianym gatunkiem owsa jest owies głuchy, traktowany jako chwast.
Najstarsze ślady hodowli owsa zostały odnalezione w Szwajcarii z epoki brązu. Był to owies szorstki. W Polsce po raz pierwszy pojawił się owies głuchy mniej więcej 700 lat p.n.e. w słynnym Biskupinie. Jednak prawdziwy boom na hodowlę owsa nastąpił w VIII wieku. Droga owsa do Europy jest długa i zaskakująca, ponieważ zawitał do niej prosto z Azji w towarzystwie pszenicy. Owies szybko okazał się konkurencyjny dla pozostałych zbóż. W regionach, w których gleba i klimat nie sprzyjały uprawie zbyt silnie, rósł zaskakująco dobrze.
Słynie on ze swoich właściwości chemicznych. Stosuje się go w różnych dziedzinach, takich jak przemysł farmaceutyczny, kosmetyczny, chemiczny, dietetyka i lecznictwo. Możemy znaleźć go w płatkach owsianych, ciastkach, generalnie we wszystkich produktach przygotowywanych przy użyciu mąki owsianej. Mąka ta jest o wiele zdrowsza od mąki pszennej, a to z powodu zdrowotnych właściwości owsa.
– Bardzo korzystne jest włączenie owsa i produktów owsianych do diety między innymi przez osoby chore na cukrzycę tłumaczy Aneta Czerwonogrodzka-Senczyna, specjalista w zakresie żywienia człowieka i dietetyki, dietetyk Sante. – Mają one niski indeks glikemiczny, co sprawia, że wchłanianie glukozy z przewodu pokarmowego odbywa się znacznie wolniej, a jej stężenie we krwi po ich spożyciu stabilne.
Owies jest dobrym źródłem błonnika pokarmowego. Jednak w otrębach owsianych w przeciwieństwie do pszennych występuje głównie błonnik rozpuszczalny, który zawiera bardzo korzystne dla zdrowia beta-glukany. Są one odpowiedzialne za usuwanie kwasów żółciowych z jelit, a więc – co za tym idzie – również za zmniejszenie stężenia cholesterolu we krwi. Powinny o tym pamiętać osoby cierpiące na otyłość i zagrożone chorobami serca.
Oprócz tego owies i produkty owsiane dostarczają antyoksydantów (neutralizujących działanie wolnych rodników), w tym witaminy E. Odgrywa ona istotną rolę, gdyż chroni przed miażdżycą oraz tworzeniem się zakrzepów. Na to ostatnie są szczególnie podatni palacze i wszyscy ci, którzy mają problem z wysokim ciśnieniem krwi.
Owies posiada aż dwa razy więcej tłuszczu niż inne zboża, co sprawia, że charakteryzuje się wysoką wartością odżywczą. Przy jego regularnym spożywaniu mamy po prostu więcej energii do pracy i działania. Tłuszcze zawarte w owsie to w głównej mierze wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które mają dobroczynny wpływ na organizm. Co ważne, odpowiadają również za przyswajanie witaminy E.
Owies jest nie tylko źródłem witaminy E, ale także witamin z grupy B, magnezu, cynku i selenu. Wszystkie te składniki mają niebagatelne znaczenie, bo wzmacniają układ odpornościowy i wpływają uspokajająco. Powinny wziąć to pod uwagę szczególnie osoby o nerwowym usposobieniu.