Cholesterol i jego znaczenie
Cholesterol to syntetyzowana substancja, która jest – dzięki pełnionym przez siebie funkcjom – bardzo ważna dla właściwego działania organizmu. Rolą cholesterolu jest m.in. budowanie błon lipidowych, uczestniczenie w przekazywaniu sygnałów nerwowych, uaktywnianie receptorów i enzymów w procesie metabolicznym, redukowanie tłuszczu, syntezowanie witaminy D oraz hormonów steroidowych. Źródła cholesterolu są egzogenne, czyli cholesterol przyswajany z pożywieniem przez człowieka oraz endogenne, czyli cholesterol produkowany samoistnie przez komórki organizmu ludzkiego. Najbardziej obfite w cholesterol są produkty pochodzenia zwierzęcego, jaja, nabiał. Przykładowo, w 100 g żółtka jaja kurzego znajduje się 1062 mg cholesterolu, w 100 g wątróbki kurczaka 380 mg, w 100 g pieczonego pasztetu 370 mg, w 100 g całego jajka kurzego i wątroby cielęcej 360 mg, w wątrobie wieprzowej 354 mg. Aby stężenie cholesterolu było prawidłowe, potrzebne jest jego właściwe transportowanie, za co odpowiedzialne są specjalne białka. Zasadniczo wyróżniamy cholesterol LDL, określany jako ten "zły" i HDL, uznawany za "dobry". To rozróżnienie wynika z drogi, którą obie substancje przemierzają. LDL jest transportowany do poszczególnych komórek, a HDL z komórek do wątroby, co oznacza, iż to HDL gwarantuje oczyszczanie tkanek z jego nadmiaru i doprowadzenie do wątroby. Podwyższony poziom cholesterolu może być przyczyną niewłaściwego odżywiania, zaburzeń masy ciała, prowadzenia niezdrowego stylu życia (np. palenie papierosów, spędzanie dużej ilości czasu w pozycji siedzącej), dziedzicznych predyspozycji(1).
Co jeść, jakie potrawy przyrządzać?
Świadomość bardzo ważnego wpływu poziomu cholesterolu na funkcjonowanie organizmu to pierwszy krok na drodze do zdrowego stylu życia. Kolejne w tym zakresie powinny wiązać się z odpowiednim komponowaniem codziennego menu, zarówno z rezygnacją z produktów podnoszących stężenie cholesterolu, jak i kupowaniem takich, które ten poziom obniżają. Najważniejsze jest zrezygnowanie ze spożywania potraw smażonych i przestawienie się na gotowanie, grillowanie, duszenie. W jadłospisie powinna się znaleźć żywność prozdrowotna , bogata w stanole roślinne, czyli produkty Benecol. Warto zwrócić uwagę na produkt do smarowania pieczywa Benecol z oliwą z oliwek, który obniża poziom cholesterolu we krwi, przy założeniu spożywania kilku kromek z tą margaryną dziennie. Podobne działanie mają tabletki do ssania Benecol, o przyjemnym smaku cytryny i limonki. Kolejną ważną zasadą jest spożywanie dobrej jakości tłuszczów roślinnych takich jak olej rzepakowy lub oliwa z oliwek. W menu powinny być stale obecne ryby (co najmniej 3 razy w tygodniu), produkty bogate w błonnik, warzywa, owoce. Ograniczeniu musi ulec spożycie czerwonego mięsa. Zaleca się jedzenie chudego drobiu, cielęciny, wołowiny. Spożycie soków owocowych i przetworów powinno zostać ograniczone, a owoców w syropie i kandyzowanych całkowicie wykluczone. Warto pokusić się o wzbogacenie jadłospisu w nasiona, pestki, orzechy, surowe owoce i warzywa, produkty pełnoziarniste, brązowy ryż, makaron razowy(2).
Bibliografia:
1.http://dieta.mp.pl/zasady/117035,cholesterol,dostęp:14.09.2016.
2.Tamże.