Czym jest księga wieczysta?
Księga wieczysta to specyficzny rodzaj rejestru publicznego, który określa stan prawny różnego rodzaju nieruchomości. Prowadzony jest przez Sądy Rejonowe przede wszystkim dla gruntów, budynków oraz lokali. W tym celu powstały specjalne wydziały wieczystoksięgowe. Dawniej, to właśnie do nich należało się kierować, aby uzyskać informacje na temat stanu prawnego nieruchomości. Obecnie możemy jednak pominąć ten krok, ponieważ powstała elektroniczna ewidencja ksiąg elektronicznych, z którą zapoznamy się na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości. Prowadzenie ksiąg wieczystych ma zagwarantować bezpieczeństwo w obrocie nieruchomościami. W praktyce oznacza to, że możemy m.in. uniknąć zakupu mieszkania lub domu, który jest zadłużony. Warto przy tym wiedzieć, że informacje zawarte w księgach wieczystych są na bieżąco uzupełniane, a dostęp do nich ma każdy, gdyż rejestr charakteryzuje jawność.
Numer księgi wieczystej
Numer księgi wieczystej składa się z trzech części, przy czym pierwsza część złożona z czterech znaków oznacza kod wydziału Sądu Rejonowego, a drugi człon to numer nadany przez repertorium ksiąg wieczystych konkretnego wydziału (poprzedza go ciąg zer). Trzecia część numeru księgi wieczystej oznacza cyfrę kontrolną, która nadana została przez sąd w chwili jej założenia. Numer księgi wieczystej jest wystarczający do pozyskania wszystkich interesujących nas informacji na temat danej nieruchomości. Nie musimy więc uzupełnić żadnych innych danych. Informacje znajdujące się w elektronicznym rejestrze możemy wydrukować, jednak taki dokument nie ma mocy prawnej. Odpis zwykły z księgi wieczystej uzyskamy, o ile złożymy odpowiedni wniosek w systemie i uiścimy wymaganą opłatę. Jej wysokość wynosi maksymalnie 200 złotych. Wniosek o odpis także składamy na portalu Ministerstwa Sprawiedliwości.To również w tym miejscu należy złożyć opłatę za jego udostępnienie.
Jak uzyskać numer księgi wieczystej? Udostępnić może go nam sprzedawca nieruchomości lub działki, którą zamierzamy nabyć. Jeżeli numer nie jest nam znany, to wówczas należy skontaktować się z Sądem Rejonowym właściwym dla położenia nieruchomości. Jeżeli nasza prośba o uzyskanie numer księgi wieczystej zostanie odrzucona, konieczne będzie wykazanie tzw. interesu prawnego do nieruchomości.
Informacje zawarte w księdze wieczystej
Księga wieczysta zawiera wszystkie podstawowe informacje dotyczące nieruchomości lub działki, do których zalicza się m.in. adres, opis, powierzchnia czy części składowe, jak np. ilość pokoi w budynki. Kluczowa kwestia, którą musimy sprawdzić w księdze wieczystej, to czy osoba podająca się za właściciela nieruchomości, faktycznie nim jest. Może się bowiem okazać, że mieszkanie, dom lub działka pozostaje w użytkowaniu wieczystym, bądź posiada kilku właścicieli (w takim przypadku wszyscy właściciele muszą zgodzić się na sprzedaż). Ponadto, równie duże znaczenie ma stan hipoteki. Sprawdźmy zatem czy nieruchomość nie jest obciążona hipoteką lub prawem pierwokupu, może się bowiem okazać, że to gmina zyskuje pierwszeństwo wykupu działki lub nieruchomości. Co więcej, w księdze wieczystej ujawnione mogą zostać tzw. wzmianki, czyli zapowiedź ewentualnych wpisów, które takżśe koniecznie trzeba prześledzić. Korzystanie z elektronicznego rejestru jest bezpłatne. Więcej informacji na na temat ksiąg wieczystych, uzyskamy na platformie edukacyjnej Kapitalni.org.
Zakup nieruchomości lub działki bez wcześniejszego sprawdzenia danych zawartych w księdze wieczystej wiąże się z dużym ryzykiem. Taki obowiązek nie występuje zazwyczaj w przypadku, gdy korzystamy z usług biura nieruchomości, wówczas to agent nieruchomości ma za zadanie podać nam wszystkie istotne informacje. Niemniej, warto samemu dokładnie je sprawdzić, szczególnie że możemy to zrobić bez wychodzenia z domu.