Osoby z nietolerancją laktozy nie są w stanie w pełni strawić laktozy w mleku. Wtedy mogą mieć problem z biegunką, gazami i wzdęciami po jedzeniu lub piciu produktów mlecznych. Niedobór laktazy, enzymu wytwarzanego w jelicie cienkim, jest zwykle odpowiedzialny za nietolerancję laktozy.
Objawy
Objawy mogą się wahać od łagodnego dyskomfortu po ciężką reakcję, w zależności od tego, ile laktazy produkujesz i ile produktów mlecznych jesz. Można do nich zaliczyć:
-
biegunka,
-
nudności, a czasem wymioty,
-
skurcze i bóle brzucha,
-
wzdęcia,
-
gazy.
Możesz mieć nagłą potrzebę skorzystania z łazienki po 1-2 godzinach po spożyciu produktu mlecznego. W ciężkich przypadkach może wystąpić odwodnienie.
Przyczyny
Nietolerancja laktozy wynika z niedoboru enzymy laktazy. Zwykle znajduje się na wewnętrznej wyściółce ściany jelita. Dzieli laktozę węglowodanową na mniejsze składniki: glukozę i galaktozę. Te produkty rozpadu są następnie wchłaniane i transportowane ze ściany jelita w celu dalszego trawienia.
Nietolerancja laktozy jest często dziedziczona.
Wrodzony niedobór laktazy występuje wtedy, gdy dana osoba rodzi się z mutacją genetyczną. To oznacza, że wytwarza bardzo mało laktazy lub wcale.
Pierwotny niedobór laktazy jest najczęstszym rodzajem tej dolegliwości. Zwykle rozwija się przed 20 rokiem życia. Jest dziedziczony.
W przypadku wtórnego niedoboru laktazy problem z jelitem cienkim powoduje problemy z produkcją laktazy. Do możliwych przyczyn można zaliczyć:
-
operację jelit,
-
chorobę Crohna,
-
wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
-
chemioterapię,
-
celiakię,
-
zapalenie żołądka lub jelit.
Diagnoza
Ocena nietolerancji laktozy obejmuje dokładny wywiad lekarski, monitorowanie objawów i badanie fizykalne. Objawy są zwykle niespecyficzne. Dlatego należy rozważyć i wykluczyć inny problem, np. lambliozę, zakaźną biegunkę, zapalną chorobę jelit, zespół jelita drażliwego i enteropatię cukrzycową.
Niektóre badania mogą wykryć nietolerancję. Zaliczamy do nich:
-
Test oddechu na wodorze.
-
Test tolerancji laktozy.
-
Test kwasowości kału.
-
Test tolerancji mleka.
-
Biopsja jelita cienkiego.
Leczenie
Najskuteczniejszym sposobem leczenia objawów nietolerancji laktozy jest modyfikacja diety. Dostępne są również suplementy laktazy. Wspierają układ trawienny w rozłożeniu produktów zawierających laktozę.
Wskazówki dietetyczne
Przede wszystkim należy unikać mleka, lodów, jogurtów i serów. Można je zastąpić mlekiem sojowym lub ryżowym.
Laktozę może zawierać również:
-
margaryna,
-
niektóre sosy sałatkowe,
-
chleb i inne wypieki,
-
płatki śniadaniowe,
-
ciasta, ciasteczka i cukierki,
-
śmietanki do kawy w proszku,
-
mleko w proszku,
-
twaróg.
Zawsze czytaj listę składników na etykietach. W ten sposób możesz sprawdzić, czy laktoza znajduje się w danym produkcie spożywczym.
Niektóre leki mogą zawierać laktozę. Przyjmowanie takich lekarstw może wywołać charakterystyczne objawy. Na przykład w niektórych tabletkach antykoncepcyjnych może znajdować się laktoza.
Po postawieniu diagnozy należy wprowadzić odpowiednie zmiany w diecie. Wtedy można złagodzić lub wyeliminować objawy.