Nowotwór trzonu macicy jest najczęściej występującym rodzajem raka u kobiet zwykle występującym po menopauzie. Jednak aż 25% przypadków dotyczy kobiet młodszych przed 50 rokiem życia. Na szczęście wcześnie wykrycie zmian chorobowych i wdrożenie skutecznego leczenia pozwalają na skuteczne wyeliminowanie śmiertelnych skutków zachorowania. Podstawowym, skutecznym badaniem profilaktycznym pozwalającym zdiagnozować raka szyjki macicy jest badanie cytologiczne potocznie zwane cytologią. Ta technika diagnostyczna pozwala na wykrycie wczesnej postaci raka szyjki macicy w stadium bezobjawowym i wczesne wdrożenie skutecznych procedur leczniczych.
 

Kiedy każda kobieta powinna wykonać badanie cytologiczne?
 
Każda kobieta troszcząca się o swoje zdrowie powinna wykonywać regularne badania cytologiczne. Około 75% kobiet prowadzących życie seksualne nosi w sobie wirusa brodawczaka ludzkiego głównego sprawcy zachorowań na raka szyjki macicy. Po rozpoczęciu współżycia cytologia powinna być wykonywana corocznie przez pierwsze cztery lata a następnie co 36 miesięcy. Kobiety obciążone czynnikami ryzyka jak: zakażenie wirusem HIV, zakażenie wirusem HPV, obniżona odporność w wyniku chorób przewlekłych i przyjmowanie leków immunosupresyjnych powinny badanie cytologiczne wykonywać co 12 miesięcy. Cytologię należy wykonać między 10 a 20 dniem cyklu miesiączkowego. Cztery dni przed badaniem należy odstawić wszelkie preparaty dopochwowe, zrezygnować z tamponów, 24 godziny przed badaniem należy zrezygnować z uprawiania seksu i badań ginekologicznych. Przeciwwskazaniem do wykonania cytologii są infekcje pochwy objawiające się upławami. Wskazane jest wcześniejsze ustalenie terminu badania.
 
Jak przebiega badanie cytologiczne?
 
Istotą badania jest pobranie rozmazów z pochwowej części szyjki macicy. Badanie odbywa się w gabinecie ginekologicznym. Pacjentka kładzie się na fotelu ginekologicznym. Lekarz poprzez wziernik dopochwowy pobiera na wacik materiał komórkowy, rozprowadza go cienką warstwą na powierzchni szkiełka podstawowego i natychmiast umieszcza w płynie utrwalającym. Żeby wynik był miarodajny rozmaz pobiera się z dwóch miejsc podczas jednego badania. Próbkę należy oznakować w sposób umożliwiający identyfikację. Przygotowany w ten sposób rozmaz cytologiczny wysyłany jest do odpowiedniej pracowni mikrobiologicznej. Zazwyczaj wynik otrzymuje się po 3-5 dni. Cytologia jest badaniem przesiewowym umożliwiającym tylko określenie ryzyka wystąpienia raka szyjki macicy, więc nie należy go interpretować jako rozpoznania nowotworu. W przypadku nieprawidłowego wyniku cytologii konieczne jest potwierdzenie lub wykluczenie zmian nowotworowych. W tym celu w porozumieniu z lekarzem prowadzącym należy wykonać dodatkowe badania i podjąć odpowiednio skuteczne leczenie.
 
Gdzie można wykonać badanie cytologiczne?
 
Cytologia ratuje życie i dlatego w ramach programu profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy badanie cytologiczne jest refinansowane raz na trzy lata dla kobiet w wieku 25-59 lat. Badanie można wykonać bezpłatnie u ginekologa w ramach świadczeń opieki zdrowotnej lub w czasie wizyty prywatnej. Badanie cytologiczne jest wykonywane również w gabinetach ginekologicznych Grupy Scanmed w wielu większych miastach Polski.