"Wszystko na świecie i we
Wszechświecie jest powiązane z pięcioma
żywiołami, a istoty ludzkie
nie są tu żadnym wyjątkiem".
Ling Shu
Nieprawdopodobne, a jednak prawdziwe! W istocie rzeczy - igłą można usuwać choroby! Choroby nie tylko ciała, ale również psychiki i ducha. Jak to jest możliwe? Przecież wiemy ile leków konsumuje przeciętny człowiek, aby poradzić sobie z dolegliwościami ciała takimi jak artretyzm, bóle kręgosłupa, nadciśnienie tętnicze, bóle wątroby i żołądka, oraz dolegliwościami psychiki czy ducha takimi jak nerwice, depresje czy anoreksja. Ponadto ile osób skarży się na złe samopoczucie i poszukuje rozwiązań połykając różne specyfiki farmaceutyczne z nadzieją, ze poczują się lepiej. A przecież rozwiązanie wielu z wymienionych problemów może być na końcu igły umieszczonej w odpowiednim punkcie ciała człowieka przez wykwalifikowanego specjalistę w zakresie akupunktury.
Zacznijmy jednak od początku.
Kluczowym elementem filozofii Tradycyjnej Medycyny Chińskiej jest koncept pięciu przemian / żywiołów. Każdy z żywiołów manifestuje swoją obecność w sferze fizycznej, psychicznej i duchowej człowieka. Objawem zdrowia jest brak manifestacji żywiołów w wymienionych sferach. Pojawienie się choroby daje manifestację żywiołów, czyli zaburzenie ich harmonii.
"Pięć żywiołów to Woda, Ogień Drzewo , Metal i Ziemia
. Woda sączy się w dół.
Ogień rozbłyska do góry.
Las może się pochylić i wyprostować.
Metal może zostać uformowany i może stwardnieć,.
Ziemia pozwala na siew, wzrost i życie".
Shang Shu
Człowiek współczesny, oślepiony postępem technologii,. zapomina o wpływie pięciu żywiołów na jego zdrowie. Zachwycony osiągnięciami technologii sądzi, że rozumem może przechytrzyć odwieczne prawa harmonii przyrody i wszechświata. Konsekwencje takiego stanu rzeczy są tragiczne w skutkach: gwałtowny przyrost nieuleczalnych chorób, trudny do opanowania poziom stresu, zanik wielu gatunków flory i fauny to tylko nieliczne przykłady. Żywioły przyrody pozostają jednak poza możliwościami kontroli przez człowieka, o czym regularnie donoszą media.
Konsekwencji takiego stanu rzeczy należy poszukiwać w rozwoju filozofii myśli naukowej, której początek pochodzi z okresu, kiedy to odrzucono aspekty niematerialne bytu człowieka, zaś filozofia naukowa została zdominowana prze koncept mechanistyczny, albo inaczej redukcjonistyczny; czyli wszystko można rozłożyć na części składowe i w sposób analityczny badać ich działanie, tracąc jednak umiejętność rozpoznania roli jaką spełnia poszczególna część, kiedy rozważana jest w koncepcie całości.
Zgodnie z kanonami Tradycyjnej Medycyny Chińskiej, organizm ludzki stanowi niepodzielną część Kosmosu. Jego życie i zmienność nieprzerwanie podlegają wpływom otaczającej przyrody. Przyroda jest zjednoczonym systemem z wzajemnie dopełniającymi się aspektami YIN i YANG, które znajdują się w stanie stałego ruchu i ciągle się uzupełniają.
Kiedy elementy przyrody są w równowadze, życie kwitnie w harmonii. Kiedy bilans wzajemnie oddziałujących sił zostaje zaburzony, następuje katastrofa w ustroju człowieka, rozpoznawana jak ochoroba. Przez całe tysiąclecia lekarze i filozofowie chińscy obserwowali i studiowali przyrodę próbując znaleźć tajemnice wzajemnych oddziaływań. W najstarszym kompendium wiedzy medycznej, Neijing, napisanym w II w. p.n.e. zostało napisane:
"Utrzymanie porządku, a nie poprawianie nieporządku jest najwyższą zasadą mądrości. Leczenie choroby, w momencie, w którym ona już się ujawniła - to samo, co kopać studnię, żeby zaspokoić pragnienie lub kuć broń, kiedy walka się rozpoczęła".
Jeżeli przyjmiemy, że Kosmos jest strukturą makro, to człowiek biedzie struktura mikro. Założenie to jest podstawą Tradycyjnej Medycyny Chińskiej. Zatem studiowanie praw rządzących Wszechświatem i przyrodą jest źródłem harmonii, czyli zdrowia człowieka. Brak rozpoznawalności tych praw nieubłaganie prowadzi do załamania zdrowia.
Niektórzy ludzie odrzucają Tradycyjną Medycynę Chińską, dlatego że nie pasuje ona do przyjętego, współczesnego modelu widzenia świata. Uważają ją za ekscentryczną szarlatanerię. Inni kwestionują metody badania i leczenia wypracowane przez lekarzy Starożytnego Wschodu, narosłymi od lat mitami i legendami. Medycyna Starożytnych Chin wytrzymała najwartościowszą próbę czasu. Jej osiągnięcia w dziedzinie medycyny zostały wielokrotnie zweryfikowane i potwierdzone przez instytuty badawcze na całym świecie.
Powodzenia Tradycyjnej Medycyny Chińskiej należy poszukiwać w konsekwentnym i systematycznym rozpoznaniu filozofii harmonii Wszechświata i przyrody, obejmującej wszystkie aspekty życia ludzkiego.
Filozofia Tradycyjnej Medycyny Chińskiej umożliwia człowiekowi uświadomienie sobie, że jest on częścią wszechświata i zobowiązany jest przestrzegać rządzących nim prawami, z których zasadnicze to prawo pięciu żywiołów i koncept YIN (odpoczynku) i YANG (aktywności). Filozofia ta uwzględnia aspekty czasu i przestrzeni, świadomości i materii, choroby i zdrowia.
Zdrowie człowieka jest najcenniejszym aspektem jego ziemskiego bytu. Filozofia każdego systemu medycznego ma mocne i słabe strony. Połączenie tego, co najlepsze, z istniejących systemów medycznych, będzie w zgodzie z podstawowym prawem Wszechświata, tj. harmonii.
Najbardziej fascynującą dla Europejczyków terapią Tradycyjnej Medycyny Chińskiej jest akupunktura. Zakorzeniona jest ona w kanonach filozofii 5 elementów i umiejętnie harmonizuje przepływ energii Ch’i w ustroju człowieka przywracając harmonię w sferze fizycznej, psychicznej i duchowej. Stosowana profilaktycznie optymalizuje wielopoziomowy rozwój człowieka i pozwala utrzymać dobre zdrowie.
Zadajmy sobie zatem pytanie:
Jak to możliwe, że igła może wspomóc proces powrotu do zdrowia?
Według filozofii TMCh cale ciało człowieka pokryte jest siateczką kanałów, którą płynie energia Ch’i (czytaj “czi”). Skąd ta energia? Czy jest ona tylko wynikiem przekonań narodu chińskiego, czy istnieje ona naprawdę? Mówimy przecież o energii życia, energii działania, energii elektrycznej, elektromagnetycznej, fizycznej, psychicznej i duchowej. Już w pierwszej połowie XX Albert Einstein, Europejczyk, zauważył, ze E=mc2 (E = energia; m = masa; c = prędkość swiatła). W fizyce do dziś toczą się spory na temat, czy masa nie jest po prostu jakąś formą "uwięzionej" energii. Opisane dokładnie przez Chińczyków 3 tysiące lata temu kanały energetyczne, zwane meridianami, które tworzą wspomnianą wcześniej siateczkę są weryfikowalne przez współczesną naukę. Na kanałach tych znajdują się miejsca, punkty akupunktury, w których dochodzi do koncentracji energii Ch’i i właśnie te miejsca są nakłuwane igłami do akupunktury. Igły do akupunktury są bardzo cienkie i tylko wprawna dłoń specjalisty akupunktury jest w stanie prawidłowo zlokalizować punkt akupunktury i umieścić w nim igłę, która po nawiązaniu kontaktu z Ch’i jest wyciągnięta. Przez punkty akupunktury nie przebiegają naczynia krwionośne, zatem po wyciągnięciu igły nie pojawia się w tym miejscu kropelka krwi.
Nasuwa się jednak kolejne pytanie. Co robi igła, że przywraca ona zdrowie? Zasadniczym zadaniem nakłuwania punktu akupunktury jest stworzenie warunków do harmonijnego przepływu Ch’i w ustroju człowieka. Harmonijny przepływ Ch’i w ustroju człowieka jest gwarantem, wg filozofii TMCh, dobrego zdrowia zarówno fizycznego jak i psychicznego.
Punktów akupunktury na powierzchni ludzkiego ciała jest dużo. Klasycznie uważa się ze jest ich około 365, ale odkrycia naukowe potwierdzają, ze jest ich coraz więcej. Który punkt należy nakłuć i w jaki sposób uzależnione jest od wielu czynników. Specjalista akupunktury zanim wyselekcjonuje punkt do nakłucia zobowiązany jest zebrać historie choroby pacjenta, usłyszeć o jego nawykach żywieniowych, otrzymać informacje o procesach fizjologicznych ustroju człowieka, a przede wszystkim powinien być w stanie zinterpretować, w systemie pięciu żywiołów (Ogień, Ziemia, Metal, Woda i Drzewo), kolor twarzy chorego, barwę jego głosu, woń jego ciała oraz dominująca skłonność do radości, współczucia, smutku, trwogi czy gniewu. Ponadto, specjalista akupunktury odczytuje na lewej i prawej tętnicy promieniowej, w rejonie nadgarstka, po sześć pulsów na każdej stronie (w sumie 12), które informują go o przepływie energii Chi w poszczególnych kanałach energetycznych ustroju człowieka. Kanały energetyczne biorą swój początek w narządach wewnętrznych ustroju człowieka, toteż prawidłowa interpretacja powyższych pulsów ma kluczowe znaczenie w wyborze punktów akupunktury do nakłuwania. Nie bez znaczenia dla specjalisty akupunktury jest obejrzenie języka chorego zarówno z góry jak i dołu. Kształt i charakter nalotu języka chorego mówi dużo o zdrowiu jego właściciela i stanowi dodatkowe źródło informacji dla specjalisty akupunktury.
Wielowiekowa fascynująca wiedza z zakresu akupunktury i filozofii tradycyjnej medycyny chińskiej jest już dostępna na rynku polskim w Szkole Akupunktury Tradycyjnej w Bydgoszczy.
mgr Janusz Zerbst
Dyrektor
Szkoły Akupunktury Tradycyjnej
w Bydgoszczy