Jak cukier działa na organizm?
Zbilansowana dieta powinna składać się z białka, tłuszczów i węglowodanów. Cukry to najprostsze z węglowodanów, a ich spożycie dostarcza dużej ilości energii w postaci glukozy.
W codziennej diecie cukier może pochodzić z trzech głównych źródeł. Są to:
-
cukry dodane, czyli te, które są dodawane do żywności podczas przetwarzania, gotowania itp. i są spożywane osobno lub dodawane przez nas do potraw podczas konsumpcji;
-
cukry wolne – do których zalicza się cukry dodane oraz te naturalnie występujące w miodzie i syropie, a także cukry uwalniane podczas wyciskania soku z owoców i warzyw (np. w sokach i koncentratach soków); cukry naturalnie obecne w mleku, owocach i warzywach.
Połączenie wszystkich wyżej wymienionych kategorii cukrów w diecie to całkowita ilość cukrów, które dostarczamy naszemu organizmowi wraz z dietą. Cukry spożywane w nadmiarze odkładają się w organizmie w formie tłuszczu do późniejszego wykorzystania. Jeśli ten zapas tłuszczu nie zostanie wykorzystany, z czasem może się kumulować w organizmie. Nie ma istotnej różnicy dla organizmu, czy cukier występuje naturalnie w pożywieniu, czy został dodany. Zarówno naturalnie występujące, jak i dodawane cukry mają takie same właściwości chemiczne i fizyczne, co oznacza, że są trawione w podobny sposób1.
Należy spożywać cukry z umiarem i zgodnie z indywidualnymi potrzebami fizjologicznymi. Zbilansowana dieta i aktywny styl życia są kluczowe dla zachowania zdrowia2. Nadmiar cukrów w diecie może prowadzić do negatywnych konsekwencji dla organizmu w dłuższej perspektywie czasu. Dlatego ważne jest świadome podejście do ich spożywania. Dobrym początkiem w kształtowaniu zdrowszych nawyków żywieniowych może być na przykład wybieranie produktów spożywczych bez dodatku cukru.
Dlaczego warto wybierać produkty bez dodatku cukru?
Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, ilość spożywanego cukru należy ograniczyć do 10% całkowitej ilości energii, którą spożywamy. Dla osoby dorosłej o średnim zapotrzebowaniu kalorycznym wynoszącym 2000 kcal oznacza to około 200 kcal z cukru, co przekłada się na około 10-12 łyżeczek białego cukru. Wartość ta opiera się na przybliżeniu, że jedna łyżeczka cukru zawiera około 20 kcal, co odpowiada 5 gramom cukru. Podkreślenia wymaga jednak fakt, że chodzi tutaj o dzienne spożycie cukrów ogółem. Chodzi zatem nie tylko o cukier dodawany przez nas do potraw, ale także cukry z pozostałych, wymienionych na początku artykułu źródeł, czyli również dodawanych do żywności na etapie jej produkcji oraz cukrów naturalnych występujących w miodzie, sokach owocowych, koncentratach soków.
Długotrwały nadmiar cukrów w diecie może prowadzić do rozmaitych zaburzeń i problemów z utrzymaniem zdrowej wagi. Właśnie dlatego, istotne jest kontrolowanie spożywanej ilości cukrów. Zwłaszcza w dzisiejszych czasach, gdy dodane cukry są obecne w wielu kategoriach żywności.
Produkty takie jak jogurty bez dodatku cukru, stanowią ciekawą alternatywę dla osób poszukujących pysznych owocowych smaków w wariantach niezawierających dodanych cukrów prostych, dwucukrów ani innych środków spożywczych zastosowanych ze względu na ich właściwości słodzące.
Dlatego też, dbając o nasze zdrowie, warto zwracać uwagę na etykiety środków spożywczych i dokonywać świadomych wyborów żywieniowych. To proste działanie może przynieść korzyści dla naszego zdrowia i dobrej kondycji fizycznej na długą metę.
1. Van Bull V J et al. (2014) Misconceptions about fructose-containing sugars and their role in the obesity epidemic. Nutr Res Rev 27:119-30
2. Te Morenga L et al. (2013) Dietary sugars and body weight: systematic review and meta-analyses of randomised controlled trials and cohort studies. BMJ 346: e7492