Łupież zwykły skóry owłosionej głowy
Łupież zwykły to schorzenie dermatologiczne owłosionej skóry głowy, cechujące się nadmiernym złuszczaniem się naskórka. Wywoływane jest najczęściej przez mikroskopijny grzyb o nazwie Pityrosporum ovale. Łupież zwykły skóry owłosionej głowy dotyczy ludzi w każdym wieku, ale najczęściej występuje u młodzieży . Szacuje się, że ta dolegliwość dotyczy od 2,5% do 70% ludności. Rozpoznawane są dwie odmiany łupieżu: łupież zwykły i łupież tłusty (z nasilonym łojotokiem). Skóra w łupieżu zwykłym nie wykazuje cech zapalnych, natomiast w łupieżu tłustym występują uwarstwione żółtawe strupy i objawy stanu zapalnego.

Przyczyny
Precyzyjna przyczyna łupieżu nie jest znana, wydaje się jednak, że poza zwiększonym występowaniem grzyba Pityrosporum ovale, do jego powstawania przyczyniają się zarówno czynniki zewnętrzne jak i wewnętrzne. Do czynników wewnętrznych zalicza się m.in. zaburzenia hormonalne, osłabienie organizmu, stres, niewłaściwe odżywianie się oraz predyspozycje genetyczne . Natomiast czynniki zewnętrzne, które mogą wywołać i nasilać problem łupieżu to: nadmierne używanie środków do stylizacji włosów, niewystarczające spłukiwanie szamponu oraz czynniki klimatyczne - do zaostrzenia stanu chorobowego dochodzi zwykle zimą.

Objawy i przebieg
Choroba rozwija się stopniowo i objawia się rozlanym złuszczaniem owłosionej skóry głowy i świądem. W poważniejszych przypadkach wzdłuż linii włosów, w zewnętrznych przewodach słuchowych, w obrębie brwi oraz w okolicy mostkowej pojawiają się zmiany rumieniowo-złuszczające z towarzyszącym świądem. U starszych dzieci może dochodzić do powstania grubych, spoistych, pokrytych łuskami tarczek, osiągających średnicę od 1 do 2 cm. U młodzieży częściej występuje łupież zwykły, który - zwłaszcza u chłopców - może łączyć się z łysieniem.

Leczenie
Leczenie łupieżu skóry owłosionej głowy zależy od umiejscowienia i nasilenia zmian skórnych. Można stosować preparaty selenowe, odkażające, złuszczające, preparaty jodowe i dziegciowe. -=- Łupież pstry
Łupież pstry jest łagodną, przewlekłą grzybicą naskórka wywoływaną przez grzyby rodzaju Malassezia. Charakteryzuje się żółto-brunatnymi plamami, umiejscowionymi głównie na klatce piersiowej.

Przyczyny
Przyczyną choroby jest zakażenie drożdżakami obecnymi w skórze. Czynniki sprzyjające rozwojowi zakażenia to delikatna, wilgotna skóra i nadmierna potliwość. Duże znaczenie mają również takie czynniki jak: niedożywienie, sterydoterapia i predyspozycja genetyczna organizmu, oraz stan obniżonej odporności (zwłaszcza AIDS).

Objawy i przebieg
Choroba objawia się drobnymi, żółto- lub ciemnobrunatnymi plamami, które są bezładnie rozrzucone i z czasem się zlewają. Występują na tułowiu i częściach przyległych: klatce piersiowej, szyi, brzuchu, czasami na twarzy (u osób silnie pocących się). Powierzchnia plam lekko się złuszcza, jednak złuszczanie może być widoczne dopiero po podrapaniu. Na słońcu plamy robią wrażenie odbarwionych na tle opalonej skóry ciała. Bywa to powodem do niepokoju rodziców małych pacjentów, gdyż przypominają plamy obserwowane w bielactwie. Świąd występuje rzadko i przeważnie pojawia się, gdy pacjent jest przegrzany. Choroba jest rozpowszechniona u młodzieży, niezbyt często występuje u dzieci. Prawie zawsze dochodzi do nawrotów choroby, ponieważ przyczyną wywołującą zmiany są grzyby obecne w obrębie skóry.

Leczenie
W leczeniu choroby stosuje się miejscowo roztwory siarczku selenu, preparaty siarki i kwasu salicylowego pod postacią szamponów, płynów lub żeli przeciwgrzybiczych, a w przypadkach opornych na leczenie stosuje się dodatkowo leki doustne. -=- Łojotokowe zapalenie skóry
Łojotokowe zapalenie skóry jest chorobą skóry, objawiającą się zmianami zapalno-wysiękowo-złuszczajacymi. Jego przyczyną jest wzmożone wydzielanie łoju w miejscach, gdzie znajduje się najwięcej gruczołów łojowych, np. na owłosionej skórze głowy, czole, nosie, w fałdach nosowo-policzkowych i zausznych, w okolicach mostka i między łopatkami.

Przyczyny
W większości przypadków nie udaje się ustalić etiologii łojotokowego zapalenia skóry. Przyczyną powstawania tego typu zmian są najprawdopodobniej zaburzenia wydzielania łoju, prowadzące do powstania niewielkiego stanu zapalnego. Na tak zmienioną skórę nakłada się prawdopodobnie infekcja Pityrosporum ovale oraz innymi drożdżakami. Jej rozwojowi sprzyjają również m.in.: zaburzenia układu nerwowego, zakażenia bakteryjne, nadciśnienie, AIDS, niewłaściwa pielęgnacja skóry oraz czynniki zewnętrzne (np. przebywanie w ogrzewanych lub klimatyzowanych pomieszczeniach).

Objawy i przebieg
Wydzielany na powierzchnię skóry łój tworzy w połączeniu z kropelkami potu emulsję, która nasyca naskórek i nadaje mu wilgotność i połysk. Łojotok to nadmierne (przekraczające wartości fizjologiczne) wydzielanie łoju. Często współwystępuje ze skłonnością skóry do rogowacenia ujść mieszków włosowych (tworzenia zaskórników), co powoduje zatrzymanie łoju w gruczołach i ich przewodach. Zalegający w skórze łój rozkładając się, działa drażniąco i jest jednym z czynników sprzyjających rozwojowi chorób łojotokowych. Na ciele chorego pojawiają się liczne plamy rumieniowe, pokryte obfitymi, żółtymi i tłustymi łuskami. Występują w miejscach obfitujących w gruczoły łojowe, głównie na czole, w fałdach nosowo - policzkowych oraz na piersiach i między łopatkami. Plamy łączą się ze sobą, powiększają ku obwodowi, a w środku zanikają, pozostawiając żółtobrunatne przebarwienie. Łojotokowe zapalenie skóry rzadko rozwija się przed okresem dojrzewania. Zwykle występuje między 18 a 40 rokiem życia. U noworodków łojotokowe zapalenie skóry może rozwijać się ze zmianami pod postacią grubych, żółtych strupów na owłosionej skórze głowy (ciemieniucha), żółtych łusek za uszami oraz czerwonych grudek na twarzy. Zmianom towarzyszy świąd. Łojotokowe zapalenie skóry nie powoduje utraty włosów. Choroba ma charakter przewlekły, z okresami nasilania się objawów w zimie oraz poprawy latem.

Leczenie
Leczenie polega na stosowaniu preparatów selenowych (np Selsun Blue® w postaci szamponu), siarkowych, redukujących i odkażających (dziegciowe, alkoholowe), przeciwzapalnych (sterydowe) oraz przeciwbakteryjnych - w zależności od stanu choroby.