Najnowszy raport UNICEF z serii „The State of the World’s Children” podaje, że u kobiet z krajów najsłabiej rozwiniętych ryzyko śmierci na skutek powikłań okołoporodowych jest 300 razy wyższe niż u kobiet mieszkających w krajach rozwiniętych.
Jednocześnie, dziecko urodzone w kraju rozwijającym się jest 14 razy bardziej narażone na śmierć w pierwszym miesiącu życia niż dziecko z kraju rozwiniętego.

Zdrowie i szanse na przeżycie matek i ich nowonarodzonych dzieci są ze sobą ściśle powiązane, dlatego noworodki czerpią korzyści także z wielu świadczeń chroniących matki. Najnowsza sztandarowej publikacji UNICEF „The State of the World’s Children” pokazuje związki pomiędzy zdrowiem matek, a szansami na przeżycie noworodków, jednocześnie przedstawiając możliwości zmniejszenia przepaści dzielącej kraje bogate i biedne.

Każdego roku ponad pół miliona kobiet umiera na skutek ciąży lub komplikacji poporodowych, w tym ponad 70 tysięcy dziewczynek i młodych kobiet między 15 a 19 rokiem życia -  powiedziała Dyrektor Generalny UNICEF Ann M. Veneman podczas inauguracji raportu w Johannesburgu. Od 1990 roku komplikacje w czasie ciąży i porodu zabiły 10 milionów kobiet.

Zarówno matki, jak i niemowlęta, są zagrożone podczas pierwszych dni i tygodni po narodzinach. Jest to decydujący moment dla interwencji ratujących życie, takich jak wizyty poporodowe, odpowiednia higiena, czy porady zdrowotne.

Mimo że w ostatnich latach w wielu krajach rozwijających się dokonał się ogromny postęp w obniżaniu wskaźników umieralności wśród dzieci, wciąż nie widać wyraźnej poprawy w redukcji śmiertelności matek.

Przykładowo w latach 1990-2007 w Nigrze i Malawi śmiertelność dzieci poniżej 5 roku życia obniżona została o połowę, a w Angoli wskaźnik umieralności spadł z 258 do 158 na 100 tysięcy żywych urodzeń. W Indonezji śmiertelność do 5 roku życia zmniejszyła się do 1/3 poziomu z roku 1990, natomiast w Bangladeszu o ponad połowę.

Zmiany na lepsze nie nastąpiły natomiast w odniesieniu do zagrożeń dla zdrowia kobiet, wyjątkowo podatnych na zachorowania podczas porodu i w pierwszych dniach po narodzinach dziecka. Podczas gdy w skali globalnej wskaźniki szans na przeżycie dzieci poniżej 5 roku życia poprawiają się, ryzyko w obliczu którego stają niemowlęta w pierwszych 28 dniach życia w wielu krajach pozostaje na niedopuszczalnie wysokim poziomie.

W świecie rozwijającym się ryzyko śmierci w czasie ciąży lub niedługo po porodzie jest jak 1 do 76, w porównaniu z prawdopodobieństwem 1 do 8 000 w krajach rozwiniętych. Około 99 procent przypadków zgonów na skutek ciąży i jej powikłań zdarza się w krajach rozwijających się, w których urodzenie dziecka pozostaje jednym z największych zagrożeń dla życia kobiet. Ogromna większość z nich zdarza się w Afryce i Azji, gdzie wysoka dzietność, brak wyszkolonego personelu i słaby system zdrowotny prowadzi do tragedii wielu młodych dziewczyn.

Dziesięć krajów, w których życiowe ryzyko śmierci matek jest najwyższe, to: Niger, Afganistan, Sierra Leone, Czad, Angola, Liberia, Somalia, Demokratyczna Republika Konga, Gwinea Bissau i Mali. Ryzyko śmierci wśród matek waha się od 1 na 7 w Nigrze do 1 na 15 w Mali.

Na każdą matkę, która umiera, przypada 20 kolejnych chorych lub z rozległymi obrażeniami, mającymi często długotrwałe konsekwencje.

W celu obniżenia śmiertelności matek i noworodków raport rekomenduje stworzenie systemu podstawowej opieki zdrowotnej, który zapewniałby ciągłość leczenia w domu, w lokalnej społeczności, przez świadczenia społeczne i w łatwo dostępnych punktach medycznych. Koncepcja ciągłości pielęgnacji zdrowia przedkłada model podstawowej opieki zdrowotnej obejmujący każdą fazę życia dziecka od poczęcia po dojrzałość nad tradycyjne podejście kładące nacisk na pojedyncze interwencje.

Ratowanie życia matek i ich nowonarodzonych dzieci wymaga więcej niż pojedynczej interwencji mówi Veneman. Edukacja dziewczynek to podstawa w poprawie zdrowia matek i noworodków, a przysłużyć się może również całym rodzinom i społecznościom.

Raport pokazuje, że takie systemy zdrowia są najbardziej efektywne w środowiskach wspomagających pozycję, ochronę i edukację kobiet.