Czy tragiczny bohater powieści to alter ego artysty? Topor wszak przyznawał się do lęku przed sąsiadami. W czasie okupacji, gdy musiał się ukrywać z powodu swojego żydowskiego pochodzenia, toczył z nimi swoistą grę. Później obawiał się, że sąsiedzi będą ingerować w jego życie i naruszać jego prywatność. Strach pozostał . przed sąsiadami, przed bezimiennym tłumem. Prócz lęku istniała jednak fascynacja zbiorowością i potrzeba znalezienia sprzymierzeńców. Topor uwielbiał nocne spacery i przypadkowe spotkania w kawiarniach, klubach, na ulicy. Frantz Vaillant kreśli sylwetkę awangardowego artysty - pisarza, grafika, scenarzysty i scenografa - szokującego i epatującego makabrą. Ukazuje go również jako przykładnego ojca i obywatela chętnie wspomagającego akcje organizacji pozarządowych, takich jak choćby Amnesty International.
Już jako dziewięcioletni chłopiec Roland patrzył na świat jak artysta. Uciekał przed rzeczywistością przy pomocy swojej niezwykle bujnej wyobraźni. Bawił się swoimi marzeniami – „bawić się to słowo-klucz w życiu Rolanda Topora. Co więcej, rodzice zachęcali go do tego, nie powstrzymując żadnymi zakazami ani ograniczeniami jego zamiłowania do bajeczności i dziwaczności. Skoro dziecko ma takie naturalne predyspozycje, niech z nich korzysta! Sam więc musiał się nauczyć w porę zatrzymywać, oswajać i artystycznie transponować wytwory swojej szczodrej wyobraźni.
(fragment)
Frantz Vaillant (ur. 1965) - francuski dziennikarz, zastępca szefa redakcji TV Monde. Twórca wielu filmów dokumentalnych: Morceuax de choix (2000), Léo Ferré, les temoins
de sa vie (2002), Les visiteurs de l.ombre (2003). Roland Topor. Zduszony śmiech (2007) to pierwsza biografia poświęcona temu artyście awangardy francuskiej.