"Polska do wymiany" to opowieść o opowieściach, próba odpowiedzi na trzy zasadnicze pytania, stawiane polskiej literaturze ostatniego dwudziestolecia. Na pytania o jakość i rodzaj społecznych więzi, o zakres wolności społeczeństwa i jednostki, a także o problem zróżnicowań społecznych.
 Autor czyta książki z dystansem specjalisty i pasją socjologa. Rezultat jest znakomity: wywody Czaplińskiego aż kipią od namiętności bohaterów dzieł wybitnych, przeciętnych i miernych, którzy walczą o nową Polskę, mentalnie tkwią wciąż jeszcze w starej i (a może: lub) z trudem usiłują sprostać życiu w tej teraźniejszej.  Wyłania się z nich wizerunek kraju, którego tożsamość znajduje się wciąż jeszcze in statu nascendi, którego mieszkańcy nie nadążają za zbyt szybko zmieniającą się rzeczywistością i nieraz próbują przeciwstawiać jej fikcyjne światy, bezpieczne w swojej niezmienności. Dwie najważniejsze wielkie narracje, dotyczące, wedle Lyotarda, prawdy i wolności, wyczerpały się. Czy do czegoś mogą się nam jeszcze przydać?

Do wytwarzania nowych narracji u końca nowoczesności potrzebne okazują się – choćby jako kontekst negowany, prześmiewany, dekonstruowany – wielkie opowieści wykształcone przez nowoczesność, ponieważ zrozumienie nowego porządku społeczeństwa jako nowego porządku narracyjnego rządzącego się nowymi regułami wymaga przemyślenia idei dawnych.

(fragment)

Trudno nam uwierzyć w spójne, jednokierunkowe historie, zakończone wizją ostatecznej szczęśliwości, ponieważ żyjemy w czasach narracji skomplikowanych i wielopłaszczyznowych. Zanim nauczymy się jednak dobrze w nich poruszać, warto uważnie przepatrzeć nasz ideowy bagaż i uwikłanie w wielkie narracje. Polska do wymiany może się tu okazać bardzo pomocna – to swoisty przewodnik po współczesnej prozie.